ناهید شویکلو - دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج کشاورزی دانشگاه تهران
ایرج ملک محمدی - دکتری ترویج و آموزش کشاورزی و استاد دانشگاه تهران
فاطمه رزاقی بورخانی - دانشجوی دکتری ترویج کشاورزی دانشگاه تهران

شکاف فناوری بین کشورهای پیشرفته و در حال توسعه امری اجتناب ناپذیر است زمانی کمتر می شود که ضمن توسعه فناوری در کشورهای در حال توسعه، انتقال فناوری از سوی کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه صورت گیرد. فناوری از عواملی است که مناسب بودن و در دسترس قرار داشتن آن ارتباط مستقیمی با عملکرد مؤسسات تحقیقی، آموزشی و ترویجی دارد. تحقیقات کاربردی زمانی عملکرد مناسب خواهد داشت که فناوری مناسب تولید کند و آموزش و ترویج زمانی مثمر ثمر خواهند بود که دسترسی کشاورزان را به فناوری مناسب فراهم سازد. این مطالعه با بررسی مدل های انتقال فناوری، مدل بالا به پایین، مدل بازخوردی تولید و انتقال فناوری، مدل تولید و انتقال فناوری بازخوردی تعدیل یافته، نظام تولید و انتقال فناوری کشاورز به کشاورز، مدل کشاورز اول – آخ ر، توسعه مشارکتی فناوری، به نقش ترویج کشاورزی، تحقیق و کشاورز در توسعه کشاورزی و روستایی و انتقال فناوری می پردازد. مطابق بررسی کارکرد مناسب این نظام ها در ارتباط متقابل بین آنها می باشد. بسیاری از مطالعات اخیر در مورد نظام ارتباطات، فرآیند انتقال دانش و تکنولوژی نوین نشان داده است که یکی از ضعف های اصلی در فرآیند نشر و پذیرش تکنولوژی پیوند ضعیف بین محققان،کارکنان ترویج و کشاورزان می باشد. امروزه در راستای حرکت فراسوی رهیافت های مشارکتی، دیدگاه های کلیت گرا و نظام مند جدید تحت عنوان ترویج نظام مند در قالب نظام دانش و اطلاعات کشاورزی مطرح گردیده است که فعالیت این کنشگران (تحقیق، ترویج، کشاورز) بصورت هم افزا و یکپارجه است.

انتقال فناوری، مدل های انتقال فناوری، ترویج کشاورزی، توسعه