سیدامیررضا مجدجباری - کارشناس ارشد مهندسی زلزله پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی
سهیل سبزه علی - کارشناس ارشد مهندسی زلزله

یکی از انواع متداول ساختمان های احداث شده در کشورمان که لزوم بهسازی لرزه ای آنها احساس می شود،ساختمان های با مصالح بنایی می باشد. به دلیل گستردگی اینگونه ساختمان ها در سطح کل کشور و همچنین تعدادبسیار زیاد آن ها، هزینه مقاوم سازی آنها بسیار زیاد بوده و مدت زمان بسیاری را می طلبد. در صورتیکه بتوان با بکارگیری روش های مناسب، از مقدار هزینه ها و همچنین مدت زمان اجرای عملیات مقاوم سازی کاست، مسلماًامکان بهسازی تعداد بیشتری از اینگونه ساختمانها وجود داشته و به حفظ منابع مالی نیز کمک شایانی خواهد شد. هم اکنون در مطالعات بهسازی لرزه ای، برای اینگونه ساختمان ها هدف بهسازی مبنا در نظر گرفته می شود، بدینمعنا که ساختمان باید برای زلزله ای با دوره بازگشت 574 سال )یا زلزله ای که 01 درصد احتمال وقوع در 41 سالعمر مفید ساختمان دارد( که همان مقادیر طیف آیین نامه 5811 ایران می باشد، سطح عملکرد ایمنی جانی رابرآورده نماید. ازآنجاکه غالب ساختمانهای بنایی موجود دارای عمری بیش از 51 سال می باشند، عملاً می توان گفتعمر مفید باقیمانده این ساختمانها حدود 01 سال است. حال اگر با درنظر داشتن مفهوم بهسازی نسبی، این هدف را دنبال نماییم که اینگونه ساختمان ها برای رسیدن به سطح عملکرد آستانه فروریزش و برای زلزله ای با احتمال وقوع01 درصد در طول عمر 01 سال که معادل زلزله ای با دوره بازگشت 584 سال می باشد کنترل گردند، میزان نیروی زلزله جهت محاسبات کاهش پیدا کرده و در نتیجه حجم بهسازی و هزینه های آن کاهش و سرعت عملیات اجراییافزایش می یابد. این عوامل در ابعاد کلان باعث صرفه جویی بسیار و سرعت عمل در بهسازی ساختمان های بناییخواهد شد. در این مقاله یک ساختمان مصالح بنایی برای رسیدن به سطح عملکرد ایمنی جانی و برای زلزله ای با دوره بازگشت 574 سال تقویت شده و هزینه بهسازی آن محاسبه گردیده است. هزینه و مدت زمان لازم برای بهسازیلرزه ای همین ساختمان برای حصول به سطح عملکرد آستانه فروریزش و برای زلزله ای با دوره بازگشت 584 سال نیز محاسبه گردیده و در انتها مقایسه ای مابین این دو حالت انجام گرفته است.

ساختمان با مصالح بنایی، بهسازی لرزه ای، هدف بهسازی، بهسازی نسبی، طیف آیین نامه 5811 تحلیل خطر، مدت زمان اجرا، هزینه اجرا