محمد حسین زاده طلایی - کارشناس ارشد مهندسی معماری دانشگاه علم و صنعت، عضو هیئت علمی دانشگاه
امیرحسین فرشچیان - دانشج آموخته دوره کارشناسی

در گذشته ایران زمین الگوی حیاط مرکزی از جمله عوامل هویت بخش به معماری بوده که بیان کننده ارتباط و هماهنگی شاکله اصلی عناصر معماری با محیط پیرامون است. در انتخاب حیاط مرکزی دو هدف کلی نهفته است. نخست ساختار هندسه طرح (مفاهیم شکل) سپس ساختار عناصر (مصالح) که هر دو مورد برای انطباق کامل با بستر طراحی می باشد. در این انتخاب نوع رویکرد متفکرانه برای بهره مندی از عوامل اقلیمی آب، باد، خاک و خورشید وجود دارد که در راستای خلق محیط آسایش است> کارآمدی این الگو را می توان در سازماندهی خانه ایرانی نیز مشاهده کرد که این نوشتار می کوشد تا توانمندی آن را در دوره معاصر که مورد غفلت قرار گرفته یا بعضاً عوامل محیطی، اقتصادی و اجتماعی موجبات کاهش قابلیت های آن و به تبع آن عدم رضامندی سکنه را در یک محدوده مورد مطالعه (همدان- فات فرسوده جولان) بازگو و مورد مدافعه قرار دهد. این پژوهش با بهره مندی از یکی از روش های آینده پژوهی به نام تحلیل محیطی و مسائل نوظهور (پویش محیط) به بررسی وضع موجود ابنیه ساخته شده در محدوده مذکور و تأثیر آن بر فضای معماری آینده می پردازد.

هندسه طرح، محیط آسایش، حیاط مرکزی، رضامندی اجتماعی، آینده پژوهش، تحلیل محیط، پویش محیط