غلامرضا ملک علیپور - مدرس دانشگاه
محمد پورپیر - کارشناس ارشد علوم سیاسی

در دوران جهان دو قطبی دو گزاره اقتصادی در جهان شکل گرفت که در این میان بلوک شرق نظام اقتصادی سوسیالیستی و بلوک غرب نظام اقتصادی لیبرالی را برگزیدند نظام اقتصادی سوسیال که مبتنی بر الگوی مارکسیسم شکل گرفته بود با فروپاشی شوروی به شکست انجامید. نظام لیبرالی هر چند با بحرانهای متعددی مواجه گردید اما در هر مرحله از بحران توانست خود را باز تولید نماید نظام اقتصادی لیبرال در ابتدا با الگوی آدم اسمیت تحت عنوان مکتب کلاسیک شکل گرفت و پس از بحران اول مکتب نئو کلاسیک ها و پس از آن هم مکتب نهاد گرایی را شکل داد . این نظام اقتصادی در هر مرحله گامهای بسیار کوچک در جهت تحقق عدالت اجتماعی بر داشت، اما با تمام این تفاسیر مکاتب موجود اقتصادی نتوانستند الگوی موفق در جامعه جهانی باشند . روی آوردن مکتب لیبرالی به سیاست ریاضت اقتصادی و همچنین شکل گیری جنبش والستریت خود بهترین شاهد این مدعا است. چرا که در بحران اقتصادی اخیر ، شعار های اعتراضی به اصل نظام لیبرال است که قبلا چنین سابقه ای نداشته و در نقطه مقابل جنبش اعتراضی علاقه ای به شعار های اقتصاد سوسیالیستی نیز نشان نمی دهد از این رو باید گفت که مکاتب اقتصادی موجود به بن بست رسیده است. با عنایت به این موضوع و لزوم عبور از مکاتب اقتصادی موجود می توان مکتب اقتصاد مقاومتی را که مبتنی بر الگو ها و مولفه های اقتصاد اسلامی است را مطرح نمود.اقتصاد مقاومتی همانند سایر مکاتب اقتصادی دارای چرخه تولید ، توزیع و مصرف است که در حوزه تولید به تولید دانش بنیان وکار همه آحاد جامعه و نگاه به امر تولید بعنوان امر مقدس نظر دارد و در زمینه توزیع تلاش می کند تا با بکار بردن مکانیسم هایی از احتکار ، گران فروشی ، و رقابت برای فروش بالاتر و دروغ پردازی در فروش جلوگیری نماید و در حوزه مصرف به عدم اسراف (مخالف نظام لیبرال) و تبذیر (مخالف ریاضت اقتصادی) تا کید می نماید. هر چند که اقتصاد مقاومتی در نقطه شروع بعنوان ابزاری برای برون رفت از تحریم های فلج کننده غرب علیه ایران بوده اما ظرفیت تبدیل شدن به یک مکتب را دارد . در واقع اقتصاد مقاومتی تلاش می کند با به کار گیری مولفه های فوق گام های موثری در جهت تحقق عدالت اجتماعی در جهان امروز بردارد. بنابراین اقتصاد مقاومتی ضمن تاکید بر مالکیت خصوصی ، کار و تولید را امری مقدس تلقی نموده و ترویج علم را یکی از بنیانهای تداوم پیشرفت می داند.

مکتب ، اقتصاد مقاومتی ، اقتصاد لیبرالیستی، اقتصاد سوسیالیستی، اسراف و تبذیر