کمیل طیبی - دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان
مرتضی سامتی - دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان
یاسر عباسلو - دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی دانشگاه اصفهان

امروزه اهمیت آزاد سازی های اقتصادی و تقویت بازارهای مختلف ملی و جهانی بر کسی پوشیده نیست. از سوی دیگر، اعمال آزاد سازی های تجاری و مالی در تعهد کشورهای عضو سازمان جهانی تجارت، امر ثابت شده ای است. در ادبیات اقتصادی نیز همواره بر ایجاد ثبات و رشد پایدار از طریق آزاد سازی های اقتصادی تاکیده شده است. بااین حال، آزاد سازی مالی نیازمند ابزار مالی، از جمله سیستم بانکی کارآمد است، به طوری که کارآمدی آن از طریق رقابت پذیری حاصل شود. این مطالعه به دنبال بررسی این فرضیه است که چنانچه سیستم بانکی ایران از طریق رقابت پذیرتر شدن تقویت یابد، تا چه میزان شرایط لازم و تسهیل کننده ای را برای آزادسازی ها و رشد اقتصادی فراهم می کند؟ در صورتی که آزاد سازی نرخ بهره به عنوان آزاد سازی مالی تلقی شود که منطبق با گزینه جدید بانک مرکزی مبتنی بر گرایش نرخ بهره به نرخ تورم کشور باشد، چه عواملی می تواند در مرتفع کردن این شکاف (ایجاد هم گرایی در نرخ بهره و نرخ تورم) موثر باشد؟ ایده اصلی این مقاله در تاثیر گذاری رقابت پذیری بانک های دولتی و خصوصی که از طریق شاخص هرفیندال-هیرشمن اندازه گیری می شود، بر آزاد سازی مالی و سپس رشد اقتصادی در ایران قابل بررسی است. برای رسیدن به این اهداف با به کارگیری داده های نظام بانکی ایران در یک مقطع زمانی ده ساله از روشهای اقتصادی سنجی (داده های تابویی) استفاده می شود. نتایج قابل انتظار، اثر بخشی مثبت تقویت بانکی ایران از طریق ارتقا رقابت پذیری بر آزاد سازی و رشد اقتصادی کشور است.

ازاد سازی اقتصادی، رشد اقتصادی، رقابت پذیری، نظام بانکی ایران