سید فرشید کاشانی بزرگ - دانشیار دانشکده مهندسی متالورژی و مواد، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران
وحید امانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده متالورژی و مواد، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران

جوشکاری هم زن اصطکاکی جهت اتصال قطعات غیر هم جنس در حالت جامد مطرح شده است. در بررسی حاضر اتصال لب روی هم ورق آلومینیم به زیر لایه فولاد تجربه شده و تاثیر میزان سرعت پیشروی و طول پین بر کیفیت اتصال مورد ارزیابی قرار گرفت. ریز ساختار اتصال با میکروسکوپ های نوری و الکترونی روبشی مطالعه شد و مشخص گردید که در سرعت های پیشروی بالا ناحیه سمت آلومینیم در نزدیک فصل مشترک به دلیل عدم پلاستیکی شدن،کامل پر نمی گردد و عیب تونلی در فصل مشترک ایجاد می گردد. حال آنکه با کاهش سرعت پیشروی منطقه پلاستیکی شده افزایش یافته و از میزان عیوب کاسته می گردد. با بکارگیری ابزاری با طول پین افزون بر ورق آلومینیم، تکه های کنده شده از فولاد افزایش یافته و با منطقه پلاستیکی شده آلومینیم مخلوط مکانیکی تشکیل می دهد. ناحیه اتصال ریز ساختاری، حالت آلومینیم کامپوزیت مقاوم شده با ذرات فولادی را دارد. لیکن با افزایش تدریجی طول پین که همراه با افزایش ذرات فولادی است، منطقه اختلاط مکانیکی ترک دار گشته و این ترک ها در منطقه آ لومینیم توسعه می یابند. بنابران، برای ایجاد اتصال کیفی برای هر پینی با طول معین، محدوده ی سرعت پیشروی مشخصی وجود دارد بطوریکه با افزایش طول پین، کیفیت اتصال به سرعت پیشروی حساس تر شده و باعث کاهش پهنای محدوده سرعت پیشروی مجاز می شود.

اتصال غیر هم جنس، جوشکاری هم زن اصطکاکی، آلومینیم، فولاد