صادق رحیم بختیاری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی نفت
احسان فرح بخش - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معدن
علیرضا باغبانان - استادیار دانشکده مهندسی معدن

از جنبه های اصلی تحلیل پایداری چاه، انتخاب معیار شکست مناسب برای سنگ است. معیار عمومی مورد استفاده جهت بررسی شکست در سنگ، معیار موهر-کلمب می باشد. این معیار تنها بیشینه و کمینه تنش های اصلی(σ و 3 σ1 را شامل می شود؛ یعنی فرض می شود که تنشمتوسطσ2 تاثیری روی مقاومت سنگ ندارد. بر اساس ساز و کار شکست سه محوره، معیار موهر- کلمب به طور گسترده برای نمایش معیارشکست سنگ تحت حالت تنش چند محوره ((σ3 < σ2 < σ1 مورد استفاده قرار می گیرد. بر خلاف پیش گویی های معیار موهر- کلمب، خیلی از شواهد حاکی از تاثیر بالایσ2 دارند. معیار موهر- کلمب تنها حالت تنش سه محوره(σ1 = σ یا 2 σ3 = σ2 که یک حالت خاص است و تنها گاهی اوقات با آن مواجه می شویم را نشان می دهد، بنابراین در این پژوهش با انجام یک مطالعه موردی در ارتباط با فشار داخلی و خارجی وارد بر یک چاه قائم، یک معیار شکست سه محوره حقیقی به نام معیار موجی- کلمب جهت رفع این نقص، مورد استفاده قرار می گیرد. این معیار شکست، معیاری خطی است که در حوزه موجی همه جانبه(σ(m,2) - τoct قرار دارد و می تواند بطور مستقیم با پارامترهای مقاومت کلمب، چسبندگی و زاویه اصطکاک رابطه داشته باشد. این معیار شکست خطی با شواهد تجربی از آزمایش های سه محوره و چند محوره توجیه شده است. لازم به ذکر است که این معیار، یک تعمیم از معیار کلاسیک کلمب در سه بعد می باشد

پایداری چاه، معیار شکست موجی- کلمب، معیار شکست موهر- کلمب، چاه قائم، تنش اصلی