صیام صفائی - دانشجوی کارشناسی ارشد ژئوفیزیک (لرزه شناسی)،
امین روشندل کاهو - استادیار،دانشگاه صنعتی شاهرود

با گسترش ابزارهای پردازش سیگنال و معرفی نشانگرهای لرزهای نوین، تفسیرهای کیفی و کمی مقاطع لرزهای پیشرفت شایانی داشته است.نشانگرهای لحظهای مانند نشانگر دامنه، فاز و فرکانس لحظهای که کاربرد فراوانی در تفسیر مقاطع لرزهای دارند را میتوان از سیگنالتحلیلی ردلرزه استخراج نمود. در این روش که تبدیل هیلبرت نام دارد، نشانگر فرکانس لحظهای با استفاده از مشتقگیری فازلحظهایسیگنال تحلیلی نسبت به زمان،محاسبه میشود. به دلیل فرایند مشتقگیری در محاسبات، این نشانگر نسبت به نوفه بسیار حساس میباشد. در این پژوهش برای محاسبه نشانگرهای لحظهای، ابتدا سیگنال تحلیلی ردلرزه با استفاده از تبدیل فوریه زمان کوتاه محاسبه میگردد وبرای کاهش اثر نوفه یک فیلتر وفقی در حوزه زمان - فرکانس بر روی سیگنال تحلیلی اعمال میگردد، در نهایت برای استخراج سیگنالتحلیلی ردلرزه در حوزه زمان از تبدیل فوریه زمان کوتاه معکوس استفاده میگردد. در این پژوهش روش تبدیل هیلبرت و روش مذکور برای محاسبه نشانگرهای لحظهای بر روی مدل مصنوعی گوه و داده های واقعی لرزهنگاری بازتابی به کار گرفته شده است.نتایج حاصل نشان دهنده تاثیر کمتر نوفه در محاسبه نشانگرهای لحظه ای با استفاده از روش فیلتر وفقی نسبت به تبدیل هیلبرت می باشد.

تبدیل هیلبرت، تبدیل فوریه زمان کوتاه، سیگنال تحلیلی،نشانگر لحظهای