حسین کاظمی - دانشگاه تربیت مدرس
زین العابدین طهماسبی سروستانی - دانشگاه تربیت مدرس
بهنام کامکار - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
شعبان شتابی - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

به منظورپهنه بندی زراعی بوم شناختی اراضی کشاورزی کنونی استان گلستان برای کشت سویا ازسامانه اطلاعات جغرافیایی GIS و فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP جهت انطباق نیازمندی های محیطی گیاه زراعی سویا با خصوصیات اراضی استفاده شد برای این کارابتدا نیازهای زرایع بوم شناختی سویا با استفاده ازمنابع علمی موجود تعیین درجه بندی و سپس نقشه های موضوعی مورد نیاز تهیه شد متغیرهای محیطی موردمطالعه عبارت بودند از: دمای متوسط دمای کمینه دمای بیشینه بارش شیب جهات شیب ارتفاع ازسطح دریا ماده الی شوری بافت PH خاک میزان نیتروژن فسفر پتاسیم کلسیم آهن روی و پتانسیل آب زیرزمینی و سطحی کارطبقه بندی و رتبه بندی هرلایه باتوجه به روش محدودیت ساده در4طبقه صورت گرفت ازفرایند تحلیل سلسله مراتبی برای تعیین وزن معیارها ازطریق تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها استفاده شد لایه رقومی عوامل محیطی درمحیط GIS پس ازاختصاص وزن AHP مختص به هرلایه روی هم گذاری و تلفیق شدند سپس پهنهبندی اراضی درچهارطبقه بسیارمستعد مستعد نیمه مستعد و غیرمستعد انجام شد نتایج نشان داد که حدود 27/59 و 27/35 درصد زمین های زراعی استان برای تولید سویا به ترتیب بسیارمستعد و مستعد هستند طبقات نیمه مستعد و غیرمستعد جهت کشت سویا به قسمت های شمالی و شرقی اراضی استان اختصاص یافت دراین مناطق میزان بارش وپتانسیل منابع ابی پایین شوری و کمبود عناصرغذایی ازعوامل محدود کننده کشت این گیاه شناخته شدند

سویا، پهنه بندی زراعی - بوم شناختی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP، سامانه اطلاعات جغرافیاییGIS، استان گلستان