سیدمهدی ادنانی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم
حسین بشری - استاد یار دانشگاه صنعتی اصفهان
عباس پورمیدانی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم
حسین باقری - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم

در تعیین محدوده قلمرو بیابانها از عوامل مختلفی نظیر میزان بارش، شرائط و وضعیت خاکشناسی، زمین شناسی و ژئومورفولوژی و سایر عوامل می توان استفاده نمود اما چون برآیند و تعامل کلیه این عوامل منجر به وجود نوع خاصی از پوشش گیاهی در یک منطقه میگردد لذا نوع گونه های گیاهی بعنوان یکی از مهمترین و بهترین شاخص ها جهت شناسایی محدوده قلمرو بیابانها به شمار می رود. استان 0 درصد مساحت کشور) حدود 800 نوع گونه گیاهی در خود جای داده است و این بدان / قم با مساحت 1123800 هکتار (معادل 68 معناست که حدود 10 % کل گونه های گیاهی کشور در استان قم یافت میشود. علت آن را نیز می توان در تنوع شرایط اکولوژیکی، وجود اراضی شور، پلایاها، اراضی دشتی و کوهستانی و غیره یافت. در این تحقیق پس از تهیه نقشه تیپ های گیاهی به روش فیزیونومیک-فلورستیک، در سطح محدوده مورد مطالعه، رویشگاههای مختلف مرتعی شامل اراضی شور، اراضی فاقد پوشش گیاهی ، محدوده شنهای روان ، اراضی دشتی و رویشگاههای غیر شور بیابانی به عنوان محدوده مناطق بیابانی مشخص و تفکیک گردید. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق ، وسعت مناطق بیابانی از دیدگاه پوشش گیاهی در استان قم برابر 1030929 هکتار می باشد که سطحی معادل 91.74درصد از مساحت استان را اشغال کرده است. مناطق بیابانی استان شامل اراضی فاقد پوشش ( 25.96 درصد ) ، رویشگاه هالوفیت ها ( 20.53 درصد ) و رویشگاه های غیر هالوفیت بیابانی ( 45.25 درصد ) است. رویشگاههای غیر بیابانی که عمدتا در قسمتهای غربی و جنوب غربی استان قرار دارند سطحی معادل 92871 هکتار ( 8.26 درصد ) از مساحت استان را به خود اختصاص می دهند

بیابان ، پوششگیاهی ، استان قم