محمد صادق عسکری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی اکتشاف معدن، دانشگاه بیرجند
احمد آریافر - استادیار گروه مهندسی معدن، دانشگاه بیرجند
حسن ضیاء - ارشناس ارشد آموزشی گروه مهندسی معدن، دانشگاه بیرجند
وحید خسروی - کارشناس ارشد مهندسی اکتشاف معدن، دانشگاه صنعتی شاهرود

مطالعه کیفیت آبهای زیرزمینی و شناخت عوامل تأثیرگذار بر آن از مهم ترین موضوعات در بحث آب های زیرزمینی است. در مقاله حاضر، سعی بر آن است تا با بررسی شرایط کیفی نمونههای آب برداشت شده از تعداد 11 حلقه چاه انتخابی در دشت بیرجند در سالهای 1376 و 1389 و مقایسه نتایج حاصل، وضع کلی تغییرات کیفی و عوامل مؤثر بر آن شناسایی گردد. بدین جهت پس از توصیف آماری کاتیونها و آنیونهای اصلی، مقادیر TH و EC ،TDS و.... نوع و تبپ کیفی آب از طریق نمودار هیدروشیمیایی پایپر و روش های آماری مشخص گردیده است. همچنین مقادیر شاخص کیفی آب برای دو سال مذکور محاسبه و مقایسه گردیده است. نتایج کلی، حاکی از افزایش مقادیر TH و EC ،TDS در محدوده غیر مجاز، تمایل بیشتر آب به حالت سختی دائم و بهبود شاخص کیفی در بیش از نیمی از نمونههاست. این مسئله، میتواند در نتیجه تغییر در تأثیر سازند های زمین شناسی و در نتیجه انحلال بیشتر کانیهای کلسیک (چون آهک) و کلروره و کاهش انحلال یا تهنشست کانیهای سولفاته چون ژیپس و... به سبب عواملی چون بهرهبرداری بیش از حد و عدم تغذیه کافی آبخوان و در نهایت کاهش سطح ایستابی باشد. نتایج چنین مطالعاتی میتواند جهت مدیریت زیست محیطی و بهرهب رداری بهتر از منابع آب زیرزمینی بکار گرفته شود.

آبهای زیرزمینی، کیفیت، زمین شناسی، آبخوان دشت بیرجند