بصیر ملکی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شیمی / محقق در حوزه صنایع پتروشیمی
مصیب حسین زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شیمی / محقق در حوزه صنایع پتروشیمی
حسن اکبری - رئیس اداره کل آموزش و تجهیز منابع انسانی شرکت ملی صنایع پتروشیمی

تولید محصولات اصلی پتروشیمی نیازمند فرآیندهای پر انرژی است. تولید اُلفین بیشترین مصرف انرژی (حدود 30 درصد) را در صنایع شیمیایی به خود اختصاص داده است. تجزیه ی حرارتی به تنهایی، 67 درصد کل مصرف انرژی ویژه ی کراکرهای نفتا، و 33 درصد باقی مانده در بخش های تراکم و جداسازی مصرف می شوند. در کراکینگ نفتا انرژی مورد نیاز در بخش تجزیه ی حرارتی، از احتراق گازهای سوخت که محصولات جانبی درجه ی سوخت در حجم قابل توجهی هستند، تأمین می شود. مروری بر فناوری های کراکینگ مدرن نفتا نشان می دهد که حدود 20 درصد مصرف انرژی میانگین کنونی قابل صرفه جویی است. پیشرفت ها در بخش های تراکم و جداسازی می توانند موجب صرفه جویی 15 درصدی مصرف انرژی کل شوند. فناوری های کاتالیستی اُلفین ها می توانند حداقل 20 درصد در مصرف انرژی کل صرفه جویی کند. به علت اهمیت زیاد اتیلن به عنوان مهمترین محصول کراکینگ بخار، مصرف انرژی ویژه بر واحد تن اتیلن، معیاری رایج از مصرف انرژی برای کراکینگ است. این مقدار در واحدهای مدرن 14 گیگا ژول بر تُن اتیلن برای کراکینگ اتان و 25 گیگا ژول بر تُن برای کراکینگ نفتا یا گازوئیل است. تجزیه ی حرارتی هیدروژنی (غیر کاتالیستی) نسبت به کراکینگ پیشرفته ی نفتا، 9 درصد در مصرف انرژی ویژه صرفه جویی می کند. این بررسی مروری بر کراکینگ بخار و فناوری های اُلفینی نوآورانه بر حسب بهره وری انرژی را ارائه خواهد کرد، و همچنین می تواند به عنوان یک راهنما، برای این که بتوان اطلاعات بیشتر و عمیق تری در مورد بهبود راندمان فرآیندهای تولید اُلفین در صنایع پتروشیمی بدست آورد، مفید واقع شود.

صنعت پتروشیمی، راندمان انرژی، بهینه سازی، فناوری، تولید اُلفین، کراکینگ، اتیلن