مریم رمضانی مقدم - گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
عصمت مهدیخانی مقدم - گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
ساره بقائی راوری - گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
حمید روحانی - گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

یکی از بیمارگرهای گیاهی ایجاد کننده گره در ریشه سبزیجات به خصوص گوجه فرنگی، نماتد ریشه گرهی جنس Meloidogyne می باشد که از نظر اقتصادی مهم بوده و به طیف وسیعی از محصولات حمله می کند. خسارت ناشی از این بیمارگر گیاهی منجر به کاهش محصول و تشدید بیماری های مختلف قارچی و باکتریایی در مزارع گوجه فرنگی می شود. استفاده از باکتری های گرم مثبت اندوسپوردار فراریشه، دارای قابلیت کنترل زیستی بر علیه نماتدهای بیمارگر گیاهی یکی از مطلوب ترین روشهای کنترل بیماری می باشد. بدین منظور استرین های گرم مثبت اندوسپوردار خانواده Bacillaceae از منطقه فراریشه سبزیجات با استفاده از محیط نوترینت آگار (NA) جداسازی شدند. فعالیت ضد نماتدی ترشحات احصل از سوسپانسیون( 1x10(8 سلول در میلی لیتر از 40 جدایه نماینده بر روی تخم و لارو نمائد مولد گره در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار بررسی شد. آنالیز نتایج بدست آمده نشان داد که جدایه های N22, MA17, MD18 و Bag213 بیشترین درصد ممانعت از تفریخ تخم و مرگ و میر لارو سن دوم را داشتند. جدایه های برتر نیز از نظر ترشح آنزیم های پرو.تئاز و لیپاز در شرایط آزمایشگاه مثبت ارزیابی شدند. بررسی های بیشتر بر روی جدایه های انتخابی در شرایط گلخانه در حال انجام است.

باکتری گرم مثبت، کنترل بیماری، گوجه فرنگی، نماتد ریشه گرهی