احمد یوسفی - کارشناسی ارشد ژنتیک و اصلاح دام گروه علوم دامی پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران
عبدالرضا صالحی - دانشیار ژنتیک و اصلاح دام گروه علوم دامی پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران
مهدی امین افشار - استادیار ژنتیک و اصلاح دام دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی- گروه ژنتیک و اصلاح نژاد دام
محمدباقر صیادنژاد - کارشناس ارشد مرکز اصلاح نژاد دام کشور

پروتئین UTMP یکی از مهمترین پروتئینهای عضو خانواده بازدارنده های سرین پروتئاز می باشد. ژن UTMP که اخیراً SERPINA14 نامگذاری شده است در گاو با 8639 جفت باز بر روی کروموزوم شماره 21 قرار دارد. این مطالعه به منظور بررسی چند شکلی ژن UTMP و ارتباط آن با صفات تولید شیر در جمعیت گاوهای هلشتاین ایران انجام شد. استخراج DNA از تعداد 100 نمونه اسپرم مربوط به گاوهای نر آزمون نتایج شده هلشتاین مرکز اصلاح نژاد دام کشور با روش نمکی بهینه شده و همچنین کیت استخراج انجام شد. یک جفت آغاز گر رفت و برگشت با استفاده از نرم افزار Oligo طراحی شد و یک قطعه 568 جفت بازی شامل بخشهای از اینترون 3، اگزون 4 و قسمتهای پائین دستی ژن UTMP با استفاده از واکنش زنجیرهای پلیمراز تکثیر گردید. جهت هضم آنزیمی قطعه تکثیر شده از آنزیم برشی BsrI استفاده شد. فراوانی ژنوتیپی مشاهده شده برای ژنوتیپهای BC, BB, AB و CC به ترتیب 0/27، 0/49، 0/13 و 0/11 بود و همچنین ژنوتیپهای AA و AC مشاهده نشد. به منظور بررسی ارتباط بین چند شکلی ژن UTMP و صفات تولیدی مورد مطالعه، از رویه GLM، نرم افزار SAS استفاده شد. ارتباط معنی داری بین ژنوتیپهای ژن UTMP با صفات تولید شیر، م قدار چربی و مقدار پروتئین مشاهده شد. حیوانات با ژنوتیپ CC دارای عملکرد بهتری برای صفات تولید شیر، مقدار چربی و مقدار پروتئین نسبت به سایر ژنوتیپهای مشاهده شده می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که ژن UTMP تأثیر معنی داری بر صفات تولید شیر دارد و پیشنهاد می گردد که بعنوان ژن کاندیدا در برنامه های اصلاح نژادی بهبود شیر گاوهای هلشتین منظور گردد.

چندشکلی، ژن UTMP، گاو نر هلشتاین، تولید شیر