اصلان جمالی گله شیخان - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده کشاورزی
ناصر زارع - دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات
مجید شکرپور - دانشگاه تهران، دانشکده کشاورزی، گروه باغبانی
رسول اصغری زکریا - دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات

کشت ریشه های موئین یک راهکار مؤثر و کارآمد برای افزایش تولید متابولیتهای ثانویه به ویژه متابولیتهایی است که به طور معمول در ریشه گیاهان سنتز می شوند. همچنین کشت ریشه های موئین می تواند یک ابزار ارزشمند برای مطالعه خواص بیوشیمیایی و نقشه بیان ژن مسیرهای متابولیک باشد. گیاهان رخمی شده شیرابه اسیدی محتوی ترکیبات مختلف فنولیک ترشح می کنند که این ترکیبات فنولی قادر به تحریک ژنهای بیماریزایی (Vir) اگروباکتریوم رایزوژنز می باشند. از جمله معروفترین و مؤثرترین القا کننده های ژنهای Vir میتوان به استوسرینگون و آلفا استرسرینگون اشاره کرد که به ندرت در گیاهان سالم (زخمی نشده) یافت می شوند. در این آزمایش اثر استوسرینگون بر القای ریشه موئین توسط سویه های مختلف (15834, A(4) و 2656) Agrobacterium rhizogenes در ریزنمونه های برگ و دمبرگ گیاه دارویی سنبل الطیب بررسی شد. نتایج نشان داد که با وجود واکنش متفاوت سویه ها به تیمار استوسرینگون، افزودن 100 میکرومولار استوسرینگون به محیط سوسپانسیون اگروباکتریوم موجب افزایش حدود دو برابری درصد ریزنمونه های حاوی ریشه های موئین می شود. این افزایش بویژه در تیمار با سویه (A(4 اگروباکتریوم در هر دو ریزنمونه برگ و دمبرگ بیشتر از سایر سویه ها بود.

استرسرینگون، اگروباکتریوم رایزوژنز، سنبل الطیب، ریشه های موئین