محمدرضا حمدی - دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان
جلال کریمی - دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان
محسن بختی - دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان
حسن مرادی - دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان

مقدمه: شمال و شرق شهرستان اصفهان، دشت برخوار، مهمترین کانون هیپراندمیک لیشمانیوز جلدی روستایی ایران می باشد. مخازن این بیماری بیشتر جوندگان از انواع موشهای صحرایی هستند. حذف مخازن طبیعی بیماری در جوامع انسانی یکی از روشهای کنترل و پیشگیری این بیماری می باشد. تغییرات در محیط و نامناسب کردن محیط زیست جوندگان صحرایی و حذف لانه ها در اطراف جوامع مسکونی که محل اصلی تولید پشه خاکی های ناقل سالک هم می باشند در نیمی از جمعیت 240 هزار نفری برخوار و میمه بمنظور کنترل و کاهش موارد سالک از اهداف این مطالعه بوده است. روش اجرا: این مطالعه به دو روش مقطعی و صحرایی جهت بررسی کارامدی روش اعمال مدیریت محیط در پیشگیری از سالک آغاز گردید. ابتدا، اپیدمیولوژی بیماری و شیوع عفونت و بروز سالانه به مدت سه سال م توالی در بخش برخوار مرکزی 20 در هزار و در بخش برخوار شرقی 8 در هزار بدست آمد. سپس منقطه مرکزی که شامل شهر شاهین شهر و روستان گرگاب که نیمی از جمعیت را در برداشت برای مداخله و بخش برخوار شرقی به عنوان شاهد انتخاب گردید. متغیرهای دوموگرافیک و شرایط اقلیمی و فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی هر دو بخش تقریباً یکسان می باشد. در منطقه مداخله تغییرات در محیط شامل تسطیح، تخریب و لانه کوبی، بمنظور نامناسب شدن محیط زیست جوندگان و ناقلین به عنوان روشهای مداخله اعمال مدیریت در محیط بکار گرفته شد. یافته ها: پس از 3 سال میزانهای بروز تجمعی در دو منطقه محاسب گردید. در منطقه مرکزی میزان بروز تجمعی سه ساله از 20 در هزار به 1/5 در هزار کاهش یافت در حالی که در منطقه شاهد (برخوار شرقی) این میزان از 8 در هزار به 16 در هزار افزایش یافت. میزان اثر داخله در این سه سال 90% تعیین شد. نتیجه گیری: برای کنترل بیماری لیشمانیوز جلدی روستایی در این منطقه که مهمترین کانون کشوری این بیماری می باشد، کنترل مخازن به روشهای اعمال مدیریت در محیط که همراه با کاهش و حذف ناقلین هم می باشد روشی مناسب، عملی، کم هزینه با بالاترین کارایی، کارامدی و کارسازی می باشد.

لیشمانیوز جلدی روستایی، تغییرات در محیط، کنترل لیشمانیوز