محمدباقر علیزاده - استادیار و هیئت علمی جامعه شناسی دانشگاه تبریز
فرشته امین پور - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهشگری دانشگاه تبریز

مسکن مناسب و با کیفیت یکی از آرزوهای هر خانوار روستایی است که دسترسی به آن نیازمند توجه وحمایت بیشتر دولت به مسکن روستایی است.وقوع بلایای طبیعی نظیر سیل و زلزله و همانند آن تغییراتی درشرایط زیست محیطی است که سبب گسسته شدن روند زندگی مردم می شود و تاثیرات مخربی بر سکونتگاه های انسانی باقی میگذارد و خسارت های اقتصادی، اجتماعی و محیطی گسترده ای بر جوامع تحمیل می کند.از طرفی زلزله پدیده ای است که از گذشته در کشور ما وجود داشته است و چهار زلزله از مهیب ترین زلزله های جهان در قرن بیستم میلادی در ایران اتفاق افتاده و گزارش سال 2003 برنامه ی عمران ملل متحد تحتعنوان کاهش ریسک بلایا،چالش توسعه ایران را دومین کشور جهان از لحاظ مرگ و میر ناشی از زلزله معرفی نموده است. با توجه به این مطالب باید توجه جدی به مقاوم سازی مساکن بخصوص مساکن روستاییدر کشور ایران شود. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از سال 1384 به صورت جدی به امر مقاوم سازی مساکن روستایی پرداخته است، ولی با این حال بیشتر نقاط روستایی از کمبود مسکن مناسب و با کیفیت رنج می برند. در این بین جوامع روستایی در زمینه ی مسکن و توسعه ی کالبدی همواره به مشکلات فراوانی مواجه بوده و هستند. بخش مهمی از این مشکلات به دلیل کمبود یا نبود سرمایه و اعتبارات لازم برای این امر است.یکی از این چاره اندیشی ها دادن اعتبار به جوامع روستایی در زمینه توسعه ی کالبدی ، الگوی مسکن و مقاومسازی مسکن است. هدف از تخصیص این اعتبارات در زمینه ی مسکن، ارتقا و بهبود کیفیت مساکن روستایی است. این مقاله از طریق روش مصاحبه و مشاهده ی مشارکتی در پی بررسی تاثیر سازه های بنیاد مسکن روستایی بر کاهش تلفات زلزله، بررسی عملکرد وام مسکن روستایی بنیاد مسکن در روستاهای شهرستان ورزقان(استان آذربایجان شرقی) و بررسی معایب و مزایای این طرح می باشد.

روستا ، زلزله ، بنیاد مسکن ، وام نوسازی و بهسازی ، توسعه روستایی