غلامعباس شکاری - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
سمیه سیمائی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت منابع انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

امروزه سازمانها به طور فزاینده ای خود را در گیر مساله ای می بینند که آنرا معمای اخلاقی می نامند یعنی اوضاع و شرایطی که باید یک بار دیگر کارهای خلاف و کارهای درست را تعریف کرد زیرا مرز بین کارهای درست و خلاف بیش از پیش از بین رفته است و بدین ترتیب اعضای سازمان شاهد افرادی هستند که در سازمان و اطراف آن وجود دارند و دست به کارهای خلاف میزنند. در چنین شرایطی مدیر باید از نظر اخلاقی جوی سالم برای کارکنان در سازمان به وجود بیاورد تا آنان بتوانند با تمام توان و بهره وری هرچه بیشتر کار کنند.این امر نیارمند وجود رهبری با هوش اخلاقی بالاست.رهبران با هوش اخلاقی بالا کار را درست انجام می دهند ،اعمال آنها پیوسته با ارزشها و عقایدشان هماهنگ است ،عملکرد بالایی دارند و همیشه کارها را با اصول اخلاقی پیوند می زنند. هوش اخلاقی توانایی درک درست از خلاف ،داشتن اعتقادات اخلاقی قوی و عمل به آنهاست. هوش اخلاقی مرز بین نوع دوستی و خودپرستی را توصیف می کند و توجه به هوش اخلاقی یک ایده آسمانی است که الهام بخش رفتارهای افراد است .در مدیریت اسلامی مدیر به عنوان الگو و اسوه مطرح است و بر همین مبنا نیز باید رفتار خود را تنظیم نماید.مدیریت در اسلام امانتی است که باید در نگهداری و رساندن آن به کسی که اهلیت آن را دارد دقت وافر به خرج داد. وظیفه ی مدیر، در مدیریت اسلامی تنها افزایش تولید نیست و توجه به انسان به عنوان اشرف مخلوقات )که خداوند آسمانها و زمین را مسخر او کرده است( و تعالی وی در اولویت بالاتری از تولیدقراردارد. در این مقاله مفهوم هوش اخلاقی،اصول هوش اخلاقی،اخلاقیات و شاخصه های آن ،آموزش هوش اخلاقی به مدیران ،مقایسه اصول هوش اخلاقی لنیک و کیل با آموزه های اسلامی قرآن ،صفات و فضائل اخلاقی مدیران از دیدگاه قرآن و همچنین مدیریت اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد.

هوش اخلاقی، اصول هوش اخلاقی، اخلاق اسلامی، مدیریت اسلامی