فاطمه سهرابی - دانشجوی دکتری مدیریت دانشگاه خوارزمی، مدرس دانشگاه پیام نور، گروه مدیریت، ایران
اصغر بسطامی - کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی مدرس دانشگاه پیام نور بیجار

این بررسی به مطالعه و ارزیابی تطبیقی شاخصهای توسعه انسانی شهر – روستا در مناطق حاشیه نشین شهر سنندج (نایسر، تنله، گریزه، حسن آباد) در مقایسه با میانگین این شاخصها در سطح استان و کشور در سال 1390 می پردازد. آمارهای پایه ای داده ها مربوط به سال 1391 می باشد. جهت امکان مقایسه بهتر، آزمون بررسی ساختار اجتماعی – اقتصادی مناطق حاشیه نشین سنندج طراحی و بین خانوارهای نمونه اجرا گردید. اعتبار آزمون با کمک فرمول آلفای کرونباخ 64/0 α بدست آمد. نتایج جمع آوری اسنادی آمارها و مقایسه با نتایج آزمون حاشیه نشینی نشانگر توسعه نیافتگی و توزیع نابرابر هزینه – درآمد و دیگر شاخصهای توسعه انسانی بویژه مولفه های بهداشت و درمان و آموزش است. این نتایج همسویی بالایی با چارچوب نظری پژوهش (گیدنز، زیمل و مرتون) داشت. مهاجرت در این مناطق بیشتر در ساخت خویشاوندی و بر اثر دافعه اجتماعی – فرهنگی روستایی بوده است نه دافعه اقتصادی روستا یا جاذبه اقتصادی شهرها. آزمون فرضیات پژوهش و ترسیم شیب بتای اثرگذاری متغیر مستقل بر متغیرهای وابسته نمونه، نشانگر تاثیر بالای سواد سرپرست خانوار بیشتر بر سواد دختران و زنان این مناطق به صورت مثبت و همسو می باشد. در مجموع این بررسی یافته های نوینی در خصوص وضعیت ساختاری مناطق حاشیه نشین سنندج ارائه داده که در پایان نیز نمودارها و پیشنهاداتی آمده است.

حاشیه نشینی، آسیب شناسی اجتماع شهری، آسیب ها، بحران زاغه نشینی