سارا کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین - پیشوا
محمد نصری - دانشیار - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین - پیشوا
فرشاد قوشچی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین - پیشوا

به منظور بررسی تأثیر کار برد زئولیت و تنش خشکی و برخی صفات زراعی به مرفو فیزیولوژیک آن آفتاب‌گردان آزمایشی در سال زراعی 91 - 90 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین - پیش ما انجام گرفت. عوامل مورد بررسی شامل تنش خشکی (عدم تنش، تنش در مرحله گل‌دهی، در 10 مرحله پر شدن دان) به عنوان عامل اصلی و کاربرد زئولیت ( صفر، شش و 12 تن در هکتار) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده تنش خشکی بر عملکرد دانه، وزن هزار دان، در صد پروتئین و در صد روغن در سطح یک در صد معنی‌دار شد و بر عملکرد روغن عملکرد پروتئین در سطح پنج در صد دارای اختلاف معنی داری بود. اثرات ساده کار برد زئولیت بر عملکرد دانه و وزن هزار منفی دان در صد یک در صد معنی‌دار شد و بر عملکرد پروتئین و در صد و عملکرد روغن در صد پنج در صد دارای اختلاف معنی دار بود. همچنین اثرات متقابل این دو عامل مورد بررسی و تمامی صفات اندازه‌گیری شده در سطح یک در صد دارای اختلاف معنی دار بود. مشخص گردید عملکرد دانه به عنوان مهم‌ترین صفت بیشترین مقدار آن در تیمار عدم تنش و مصرف شش تن در هکتار زئولیت به میزان 5٬061 کیلوگرم در هکتار و کمترین میزان با 2٬410 کیلوگرم در هکتار در تیمار تنش در مرحله پر شدن دانه و عدم کاربرد زئولیت به دست آمد.

آفتاب‌گردان، تنش خشکی، زئولیت، عملکرد دانه، روغن، پروتئین