مهشید شاهچرا - عضو هیات علمی پژوهشکده پولی و بانکی
ماندانا طاهری - کارشناس ارشد پژوهشکده پولی و بانکی
علی حسن زاده - مدیرعامل شرکت تحقیقاتی کاوش

ساختار سرمایه بنگاه و چگونگی ترکیب تامین مالی بین بازار بدهی و بازار سرمایه یکی از ضرورت های تصمیم گیری مدیران بنگاه های فعال تولیدی و صنعتی کشور می باشد که در این ارتباط برخی از بنگاه ها بدون هیچ برنامه موثر و کارا با هدف برقراری تعادل نظام تامین مالی بنگاه و تنها بر اساس قضاوت و پیش بینی تیم مدیریتی بنگاه برای پیشبرد برنامه های عملیاتی و تولیدی بنگاه اقدام به تامین مالی از بازار بدهی یا بازار سرمایه )عمدتاً افزایش سرمایه( را می دهند. این دسته از بنگاه ها اگر چه در کوتاه مدت موفق عمل می کنند اما در چشم انداز بلند مدت تامین مالی فعالیت های عملیاتی با مشکل مواجه خواهند شد. زیرا تصمیمات ساختار سرمایه از ریسک هزینه تامین مالی و فراهم نمودن بازدهی متناسب با آن اثر می پذیرد. اساساً بر همین مبنا گفته می شود که ساختار سرمایه و ترکیب بهینه آن برای بنگاه ارزش آفرین است. با توجه به نظریه های موجود در ارتباط با ساختار بهینه سرمایه معمولاً مجموعه ای از مشخصه های شرکتی )عوامل درونی( و مجموعه ای از مشخصه های محیطی )عوامل سطح بخش یا صنعت( مانند محیط تجاری، پویایی صنعت به لحاظ رشد و تکنولوژی و در نهایت مجموعه ای از مشخصه های کلان اقتصادی )عوامل بیرونی( بر تامین مالی مطلوب بنگاه موثر است که در این مقاله بر عوامل موثر درونی بنگاه بر شیوه تامین مالی با استفاده از روش داده های تابلویی ، 100 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران برای دوره 1386 تا 1391 مورد بررسی قرار گرفته است. براساس نتایج بدست آمده، در بازار بدهی عواملی همچون بازده دارایی و سرمایه در گردش در تامین مالی بنگاههای اقتصادی بزرگ در کشور موثر می باشند. این ارتباط نیز معکوس می باشد. نسبت آنی و دارایی جاری نیز دارای تاثیر مثبت بر تامین مالی بنگاههای اقتصادی بزرگ در کشور در بازار بدهی ها دارند. در بازار سرمایه عواملی همچون بازده دارایی و سرمایه در گردش در تامین مالی بنگاههای اقتصادی بزرگ در کشور موثر می باشند. این ارتباط نیز مثبت بوده و نسبت آنی و دارایی جاری نیز دارای تاثیر مثبت بر تامین مالی بنگاههای اقتصادی بزرگ در کشور در بازار سرمایه دارند.

ساختار سرمایه، تامین مالی بنگاههای اقتصادی، بازار بدهی، بازار سرمایه