فریبا کوهی - کارشناسی ارشد بهداشت حرفه ای، شرکت پلی نار
محمدجواد جعفری - دکترای بهداشت حرفه ای،عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت، دانشگاه شهید بهشتی
محمد موحدی - دکترای آمار و اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه شهید بهشتی
تیمور اللهیاری - دکترای بهداشت حرفه ای، عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

مقدمه و اهمیت موضوع: پالایشگاهها بخاطر ارتباط تنگاتنگ با مواد، محصولات و فرآیندهای تولیدی خطرناک معمولا بسترگاه بسیاری از حوادث و اتفاقات تاریخی بوده‌اند. در این مقاله، مخاطرات لوله کشی در یک پالایشگاه با استفاده از روش آنالیز ایمنی شغلی ارزیابی شده و اثربخشی راههای کنترلی در کاهش ریسک مخاطرات مورد مطالعه قرار گرفته است. این مطالعه توصیفی بر روی 19 مخاطره از مجموع 10 مرحله‌ای عملیات نصب اسپول در یک پالایشگاه انجام شد. مواد و روشها: به منظور اجرای روش آنالیز ایمنی شغلی پس از تشکیل تیم مطالعه مراحل عملیات نصب اسپول با استفاده از 2 روش مشاهده و مصاحبه با شاغلین تعیین گردید. سپس مخاطرات هر مرحله با استفاده از روش مشاهده، مصاحبه، پر کردن چک لیست آنالیز ایمنی شغلی‏، بررسی آمار حوادث سالهای گذشته و تحقیق در صنایع مشابه شناسایی شد. برای ارزیابی میزان ریسک مخاطرات موجود، از عدد اولویت ریسک استفاده گردید. عدد اولویت ریسک، طبق استاندارد شماره AS/NZS 4360/2004کشورهای نیوزیلند و استرالیا از عدد احتمال وقوع رویداد و شدت پیامد برآورد گردید. ارزیابی ریسک برای شرایط موجود و در صورت اعمال راهکارهای کنترلی توصیه شده توسط تیم کارشناسی انجام و اثر بخشی راههای کنترلی از طریق آزمونهای آماری ارزیابی گردید.نتایج و بحث: نتایج بدست آمده نشان داد که بیشترین عدد ریسک بدست آمده در این شغل 5 و کمترین آن 3 می‌باشد. نتایج بدست آمده نشان داد که 5% از مخاطرات دارای عدد ریسک 5، 40% از مخاطرات دارای عدد ریسک 4، 55% دارای عدد ریسک 3 می‌باشد. همچنین نتایج نشان داد که در صورت اعمال راههای کنترلی توصیه شده از سوی تیم کارشناسی، 5% از مخاطرات دارای عدد ریسک 4، 30% دارای عدد ریسک 3، 65% دارای عدد ریسک 2 می‌باشد. هیچیک از مخاطرات مطالعه شده در این شغل در شرایط بعد از ارائه‌ی راهکار دارای عدد ریسک 5 نبوده است.نتیجه گیری: آزمون‌های آماری نتایج نشان داد که در صورت اجرای راهکارهای کنترلی، میانگین کمیت‌های احتمال وقوع، شدت پیامد و عدد اولویت ریسک به صورت معنی داری کاهش می‌یابند (PValue<0.01).

حوادث، ریسک، آنالیز ایمنی شغلی