اکرم نصیری
مجتبی شیخ زادگان
فریدون آرمانفر

مقدمه :یکی از ابزار های مناسب که کمک موثری به مدیریت آب های زیرزمینی می کند تهیه نقشه هایی است که درآنها مناطق آسیب پذیریا حساس نسبت به آلودگی های مشخص شده باشند . دراین ارتباط حفاظت و نگهداری کیفیت آب زیرزمینی در دشت های استان شامل دو مجموعه بررسی های هیدرولوزیکی و سیاستهای مدیریتی کیفی منابع آب می باشد که بطور کلی می توان این دومورد را توسط مولفه های آسیب پذیری و ریسک های خطر آلودگی بررسی و تشریح کرد . مواد وروشها :دشت بستان آباد دردره کوچکی واقع گردیده که توسط رودخانه اوجان چای تغذیه می شود . وسعت دشت حدود 165 کیلومتر مربع محاسبه و گسترش سفره آزاد درحدود 165 کیلومترمربع برآورد شده است دراین مطالعات از روش های رتبه دهی درGIS برای تهیه نقشه های ریسک و آلودگی آب زیرزمینی دشت بستان آباد استفاده گردیده است . دراین دشت تعداد 17 ایستگاه سنجش کیفی آب زیرزمیینی تعیین گردیده است که پارامترهای EC و NO3 به عنوان پارامترهای شاخص برای سنجش و پهنه بندی نقشه هایآسیب پذیری آلودگی منابع آب زیرزمینی تعیین شده است . آمار مورد استفاده برای این مطالعات از سال 1389 گردآوری شده است و یک سری نمونه برداری هم جهت صحت سنجی توسط تیم مطالعاتی در سال 91 انجام گرفته است . نتایج و بحث : با انطباق نتایج یون نیترات و EC برروی نقشه های نهایی دراستیک و ریسک آلودگی مشخص شد که کلیه نقاطی که دارای نیترات بالایی هستند در محدوده آلودگی زیاد قرارگرفته اند . با توجه به نقشه ریسک بدست آمده حدود 10 درصد از منطقه مورد مطالعه در محدود ه ریسک خطر آلودگی خیلی زیاد ، 20 درصد ریسک خطر آلودگی زیاد و 30 درصد ریسک خطر آلودگی متوسط ، 25 درصد ریسک خطر آلودگی کم و 15 درصد ریسک خطر آلودگی خیلی کم قرارد دارد .نتیجه گیری :دراین تحقیق با توجه به ویژگیهای هیدرولوژی و هیدروژئولوژی دشت بستان آباد ریسک خطر آبخوان دشت بستان آباد دربرابرعوامل آلاینده ، پهنه بندی شده که برای این منظور از مدل دراستیک مشخصه های موثر درارزیابی آسیب پذیری آبخوان آب زیرزمینی و مشخصه های کیفی کانونهای آلاینده استفاده شده است