فرزاد ستوهیان - استادیاردانشگاه گیلان صومعه سرا
محسن رنجبران - استادیاردانشگاه تهران
سعید شریفی - کارشناس محیط زیست

محدوده اردل در استان گیلان و در جاده اسالم به خلخال توسط رخنمونهای افیولیتی که شدیدا سرپانتنیزه گردیده، احاطه شده است. این ناحیه به عنوان منشا زمین زاد آلودگی خاک، آب و محصولات کشاورزی ودر نتیجه آن انسان به فلز سنگین کروم در نظر گرفته شده است. مواد و روشها: در این تحقیق با نمونه برداری از خاک ونیز انالیز نمونه ها عناصر کروم، نیکل در خاک تشخیص داده شدند و میزان آنها با حد مجاز و استانداردها مقایسه گردید.نتایج و بحث: هوازدگی سنگهای افیولیتی که غنی از سرپانتین هستند خاکهای غنی از کروم و عناصر سنگین دیگر که همگی سمی هستند تولید می کنند.کروم شش ظرفیتی به عنوان ماده سرطانزا می تواند به طور گسترده آب، خاک و در نتیجه انسان را تحت تاثیر قرار دهد و بر روی بافت بدن انسانها اثرات مخربی دارد و استنشاق آنها در دراز مدت می تواند باعث ایجاد سرطان شود. سرپانتین که یک کانی ثانویه است و به سادگی از تجزیه معمولا الیوین به وجود می آید، به عنوان یکی از مهمترین آلاینده های طبیعی محسوب می شود، در ایران و در ناحیه مورد مطالعه به دلیل رخنمون گسترده مناطق افیولیتی آلودگی های زیست محیطی ناشی از کروم امری بدیهی است. از آنجاییکه در کشور ما استاندارد خاصی برای تعیین درجه آلودگی خاک وجود ندارد بنابراین از استانداردهای جهانی استفاده می شود. می بایست توجه داشت که امکان دارد غلطت یک عنصر در خاک بالاتر از حد سمی بودن آن باشد ولی به دلیل عدم جذب توسط گیاه اثر سمی ان ظاهر نشود.نتیجه گیری: مقدار معمول کروم در سرپانتینها در حدود ppm 100 می باشد که هوازدگی و آلتراسیون سنگهای حاوی کروم عامل اصلی آلودگی در این مناطق است، در این نواحی فعالیتهای شدید تکتونیکی وجود دارد که این ویژگی و یا دیگر فعالیتهای هیدروترمالی هوازدگی توده ها و ازاد شدن کروم را تسریع و تقویت می کند

کروم، زیست محیطی، روستای اردل، رخنمون افیولیتی