عباس کفاش - دانشجوی کارشناسی ارشد بیابانزدایی دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل
عین اله روحی مقدم - استادیار دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل
احمد پهلوانروی - استادیار دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل
فرهاد ذوالفقاری - عضو هیات علمی مجتمع آموزش عالی سراوان

بیابانزایی به عنوان یکی از بارزترین وجوه تخریب اراضی و بحران اکولوژیکی در بیشتر کشورهای جهان مطرح شده است. از این رو تحقیقات در زمینه کاهش و جلوگیری از گسترش این پدیده بسیار ضروری است. برای این منظور پس از بررسی و ارزیابی های اولیه معیار فرسایش بادی، چهار شاخص ظهور رخساره فرسایشی و یا شدت فرسایش، تراکم پوشش غیر زنده در سطح خاک، درصد پوشش گیاهی و روزهای شاخص طوفانی گرد و خاک به عنوان مهم ترین شاخص های معیارفرسایش بادی موثر در بیابان زایی منطقه مرادآباد سراوان در نظر گرفته شد. با استفاده از روش فوق امتیازات هر شاخص مشخص و ارزش معیار با محاسبه میانگین هندسی امتیاز شاخص ها مشخص گردید و پس از آن هر یک از شاخص ها به صورت لایه های اطلاعاتی وارد محیط GIS شدند. با روی هم گذاری و تلفیق لایه های رستری شاخص های مذکور و محاسبه میانگین هندسی آن ها و تجزیه و تحلیل آن با استفاده از مدل IMDPA نقشه شدت بیابان زایی منطقه به دست آمد بر اساس نتایج حاصل از نقشه به دست آمده 3/22 درصد منطقه از نظر درجه بیابانزایی در کلاس متوسط، 1/30% آن در کلاس شدید و 6/47% را مناطق کوهستانی و مسکونی در بر گرفته است و شاخص پوشش گیاهی با ارزش عددی 83/2 بیش ترین تأثیر و شاخص ظهوررخساره فرسایشی یا شدت فرسایشی با ارزش عددی 09/2 کم ترین نقش در بیابان زایی منطقه داشته است.

بیابانزایی؛ فرسایش بادی؛ مرادآباد سراوان؛ مدل IMDPA ،.GIS