سمانه زورمند طرزجانی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیابان­زدایی، دانشگاه صنعتی اصفهان
رضا جعفری - عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان
سعید سلطانی کوپانی - عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان
محمدتقی کاشکی - مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

طوفان­های گردوغبار رویدادهای طبیعی هستند که به طور گسترده در سرتاسر جهان در مناطق خشک و نیمه­خشک به خصوص در عرض­های ساب تروپیکال و تحت خشکسالی شدید اتفاق می­افتند اما در سال­های اخیر وقوع طوفان­های گرد­ و­ غبار ابعاد تازه­ای به خود گرفته است و به یک بحران جدی منطقه­ای تبدیل شده است. این طوفان­ها باعث انتقال مواد تا هزاران کیلومتر می­شوند بنابراین اثراتشان فقط محدود به محل وقوع طوفان­ها نمی­شود و همین امر منجر به اهمیت جهانی این گونه حوادث و رویداد­ها شده است. کشور ما ایران نیز به دلیل شرایط اقلیمی و جغرافیایی خاص،توسعه بیابان­زایی و شرایط ژئوپولیتیکی و همسایه غربی خود که رسیدگی به مسائل زیست­محیطی در آن با وجود شرایط خاص آن در اولویت قرارنمی­گیرد،باعث شده که با پدیده گرد­و­غباردستوپنجه نرم کند.از این­رو بررسی منابع و علل تولید و نحوه پراکنش مکانی یکی از موضوعات مهم در مطالعات اخیر است. بررسی­های انجام شده در این مقاله نشان می­دهد تغییرات اقلیمی در جهانو به تبع آن خشکسالی و توسعه بیابان­زایی در ایران و کشور­های همسایه باعث تشدید جریانات گرد و غبارو تبدیل آن به یک بحران محیطی است لذا باید بیش از پیش با کارهای غیر اصولی و نادرست مقابله کرد و از طرف دیگر با توجه به وجود منشاء ذرات معلق گرد و غبار در عراق، لازم است کشورمان با تعاملات بیش­تر وعضویت فعال­تر در مجامع منطقه­ای وبین­المللی نقش در خوری را در مهار این بحران محیطی ایفا نماید.

تغییرات اقلیمی؛ خشکسالی؛ گرد و غبار؛ زیست محیطی