مهدی رکنی - کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان
عباس عبدشاهی - دکترای اقتصاد کشاورزی، عضو هیات علمی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
رضا مقدسی - دکترای اقتصاد کشاورزی، عضو هیات علمی واحد علوم و تحقیقات

با توجه به شرایط اقلیمی و توزیع زمانی و مکانی آب در ایران، طرح های توسعه منابع آب به عنوان طرح های ملی مطرح اند و نقش بسیار حساسی را در تنظیم حیات اجتماعی کشور به عهده دارند. اجرای این طرح ها موجب پیدایش آثار سودمندی در اقتصاد محدوده طرح می شود. دامنه این آثار جنبه های مختلف زندگی ساکنان منطقه را دربر می گیرد و از افرادی که مستقیماً از طرح منتفع می شوند نیز فراتر می رود. ابتدا یک الگوی آماری برای میزان تاخیر در پروژه های حوضه کارون ارائه گردیده است. از سوی دیگر با انجام آزمون فرض های آماری تمامی این الگوها در سطح اطمینان 95 درصد تایید شده اند. همانطوری که از روی الگوهای برازش داده شده به پروژه های حوضه کارون نیز قابل پیش بینی است مهمترین و اثرگذارترین عامل در میزان تاخیر پروژه های حوضه کارون عامل مشکلات مالی است و دومین عامل وجود معارضین در مسیر اجرای پروژه ها است و به همین صورت سایر عوامل از قبیل عامل پیمانکار، کارفرما، مشاور و عامل عوامل طبیعی و تعطیلات در مکان های بعدی اثرگذاری بر روی میزان تاخیر پروژه ها قرار دارند. در این تحقیق به منظور تجزیه و تحلیل و استنباط نتایج مناسب از داده ها از نرم افزار SPSS12 که عمومی ترین نرم افزارهای آماری است استفاده شده؛ به دلیل قابلیت های بالا و امکان انجام آزمون فرض های آماری و نیز تولید جواب های نااریب این نرم افزار برای این تجزیه و تلحیل داده های این پژوهش انتخاب شده هر چند که در بعضی از قسمتها به منظور مقایسه نتایج حاصل از نرم افزار SPLUS نیز استفاده شده است. ابتدا به کمک یک نمونه گیری مقدماتی از تعدادی از پروژه ها روایی چک لیست ها مورد آزمون قرار گرفت، به عبارتی بررسی نمودیم که آیا چک لیست های طراحی شده می توانند با کمترین مشکلات اطلاعات مورد نظر ما را تهیه کنند. داده های این تحقیق حالت سرشماری دارد یعنی همه جامعه برای نمونه گیری انتخاب شده است. در خصوص روش کار از روش مقایسه ای، بازدید میدانی، مطالعه جداول کنترل پروژه، بررسی گزارشات فنی، پرسشنامه، مصاحبه، تهیه چک لیست ها و همچنین از موافقتنامه های موجود هر پروژه استفاده گردید. در انتها پیشنهادات متعددی در راستای کاهش مشکلات پیش گفته: از جمله تنوع بخشی منابع مالی، ترویج، آموزش، آگاه سازی و تبلیغات جهت بالابردن دانش معارضین در خصوص منافع حاصل از اجرای طرح ها و جلب مساعدت آنها و ... ارائه شده است.

طرحهای عمرانی، پروژه های حوضه کارون، تاخیر پروژه ها، کنترل پروژه، علل تاخیر