اصغر مولائی - کارشناس ارشد طراحیشهری دانشگاه علم و صنعت ایران؛ دانشجوی دکتری تخصصی شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

امروزه توسعه زیرزمینی شهرها، استفاده از تمامی قابلیتهای زیرزمین، به عنوان ثروتی دست نخورده، برای تامین نیازهای فضایی و عملکردی، حل مسائل زیست محیطی، ترافیکی، وبطور کلی توسعه پایدار شهری می باشد. نیاز حیاتی شهرها به زیرساختهای شهری و نیز آسیب پذیری شهرهای بزرگ بویژه مراکز این شهرها در مواقع بحرانی، کمبود فضا برای پارکینگ، آلودگی های زیست محیطی شهرهای معاصر را با مساله مواجه نموده است. هدف این مقاله مطالعه رابطه حمل ونقل زیرزمینی با توسعه پایدار شهری می باشد. فضاهای زیرسطحی با دارا بودن قابلیت-های مثبتی از قبیل ثبات دمایی، مخفی بودن، استحکام و مقاومت بالا، می تواند با جایدهی زیرساختهای شهری بویژه شبکه های حمل ونقلی در ارتقای پایداری آنها مفید واقع شوند. تحقیق حاضر ضمن بررسی سوابق حمل ونقل زیرزمینی، به مطالعه قابلیتهای این فضاها از دیدگاه توسعه پایدار شهری می پردازد. توسعه حمل ونقل زیرزمینی با جبران کمبود فضاهای سبز و باز در شهرهای بزرگ و حل مسائل ترافیکی و زیست محیطی، و نیز جلوگیری از رشد پراکنده شهرها، می تواند در راستای اهداف توسعه پایدار شهری بکار گرفته شود.

حمل ونقل زیرزمینی، توسعه زیرسطحی شهری، توسعه پایدار شهری، فضاهای زیرسطحی، زیرساختهای شهری