فاطمه رزاقی بورخانی - دانشجوی دکتری دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران
احمد رضوانفر - استاد دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران
اسماعیل آهنگری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران

کاربردهای بی رویه از نهاده های شیمیایی، اخیراً نگرانی های فزاینده ای را در بخش کشاورزی، محیط زیست و حفاظت از منابع، صادرات محصولات کشاورزی بوجود آورده است. امروزه بحث حفظ محیط‌زیست، یکی از چالش‌های مهم بشر می‌باشد و تولید محصولات کشاورزی سالم همراه با رعایت استانداردهای جهانی همگام با حفظ محیط زیست دردستیابی به پایداری و کشاورزی پایدار مورد توجه قرارگرفته است. به نظر می رسد مفهوم زیست محیطی استاندارد که گستره های مهمی نظیر مسائل سلامت اکوسیستم ها، سلامت زنجیره غذایی و ... را دربر می گیرد بیشترین اهمیت را داشته باشد. در این راستا عملیات مناسب کشاورزی(GAP)رهیافتی است که با هدف حفظ اطمینان مصرف کننده، سلامت ایمنی و رفاه انسان و دام، حفظ اکوسیستم طبیعی و تولید در شیوه های پایدار مطرح شده است. دستورالعمل گپ بوسیله روش های کشاورزی پایدار مانند کشاورزی حفاظتی و مدیریت تلفیقی آفات به منظور ایجاد پایداری زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی بکار گرفته می شود. در نتیجه این عملیات امنیت و سلامت تولیدات کشاورزی فراهم می شود. این محصول که توسط یک نهاد بازرسی تأیید و گواهی می شود، دارای حد مجاز آلاینده هاو باقیمانده سموم شیمیایی بوده و سالم است. این مقاله از طریق مطالعه مروری- تحلیلی، ضمن بررسی استاندارد عملیات مناسب کشاورزی، ضرورت پایداری زیست محیطی و نقش گپ در ابعاد پایداری بخصوص پایداری زیست محیطی، عملیات مناسب کشاورزی ((GAP را به عنوان اهرم کلیدی در دستیابی به پایداری زیست محیطی معرفی می کند. مطابق بررسی مهمترین اثرات کاربرد عملیات خوب کشاورزی در مسائل زیست محیطی در حاصلخیزی خاک، فرسایش خاک، تغذیه، مدیریت آفات، تنوع ریستی، ارزش محصولات تولیدی، انرژی می باشد که با رعایت مواردی از قبیل استفاده مسئولانه از مواد شیمیایی کشاورزی، حفاظت از تنوع زیستی، جلوگیری از فرسایش خاک، عدم قطع درختان جنگلی ازجنگل اولیه، استفاده از درختان سایه، حفاظت از گونه های در معرض خطر، طرح حفاظت از زیستگاه های طبیعی، به حداقل رساندن آلودگی زیست محیطی، مدیریت ضایعات، حفظ و تجدید مواد آلی خاک، کاهش فشردگی خاک، حفظ ساختار خاک،آبیاری برنامه ریزی شده، جلوگیری از شوری خاک، حفظ پوشش خاک، حفظ و تجدید تالاب ها، تهیه منابع آبی مناسب برای احشام و... می توان به سوی پایداری زیست محیطی گام برداشت.

پایداری زیست محیطی، عملیات مناسب کشاورزی (GAP)، محصول سالم، استاندارد