معصومه ذلیکانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس
نبی اله منصوری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
امیرحسام حسنی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

با توجه به اهمیت موضوع مدیریت پسماندهای پزشکی و تولید روز افزون این پسماندها،درتحقیق حاضر با هدف شناسایی پتانسیل های خطرات و تهدیدات بهداشتی و محیط زیستی پسماندهای پزشکی و بررسی وضعیت فعلی مدیریت پسماندهای بیمارستانی شهر بندرعباس در مراحل تفکیک، جمع آوری، نگهداری موقت، حمل و دفع می باشد. پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی – مقطعی بوده که جامعه پژوهش آن شامل بیمارستان های شهر بندر عباس از نظر ابعاد مختلف مدیریت پسماندها از مرحله تفکیک تا دفع مورد بررسی قرار گرفته است. روش جمع آوری اطلاعات به صورت مصاحبه و مشاهده و تکمیل چک لیست می باشد و چک لیست پژوهش دارای روایی محتوایی و گزینه ای بوده که پس از جمع آوری اطلاعات لازم، تجزیه و تحلیل داده های پژوهش در سطح آمار توصیفی با نرم افزار Excel انجام شده است. نتایج نشان داد که از بین 8 بیمارستان مورد مطالعه با 835 تخت فعال، روزانه حدود 850 کیلوگرم پسماند پزشکی و 1350 کیلوگرم پسماند شبه خانگی تولید می شود که در 50 درصد بیمارستان ها از روش بی خطر سازی به منظور دفع پسماندهای پزشکی استفاده می شود و پسماندهای پزشکی 50 درصد دیگر بدون هیچ گونه عملیات تصفیه، دفن می شود. محل نگهداری موقت پسماندها شامل 28 درصد محوطه روباز، 50 درصد اتاقک و 12 درصد سردخانه زباله می باشد. نتایج نشان می دهد مشکلات مربوط به عدم مدیریت مناسب پسماندهای پزشکی در دو سطح برون و درون سازمانی قابل بحث می باشد که سیاست های نادرست مدیریتی، سهل انگاری و خطاهای انسانی و نبود اهرم نظارتی قدرتمند و عدم آموزش های به روز و سودمند را می توان از جمله چالش های موجود در مراحل مدیریت پسماندهای پزشکی از قبیل جداسازی نامناسب پسماندهای پزشکی، عدم دفع مجزای پسماندهای پزشکی بر اساس نوع و ترکیب، میزان زیاد پسماندهای تولیدی و ماندگاری بیش از حد پسماندها در محیط دانست. نظارت دقیق بر قوانین موجود، آموزش و آگاهی پرسنل و مدیران اجرایی و ارشد، از راه حل های پیشنهادی کوتاه مدت، میان مدت و درازمدت در این زمینه می باشد.

بندرعباس، بیمارستان، پسماندهای پزشکی، مدیریت پسماند