فریبا زارع امینی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه علوم خاک و آب ، تبریز، ایران
صابره دربندی - استادیار دانشگاه تبریز، گروه مهندسی آب، تبریز،ایران.

دمای خاک یکی از پارامترهای فیزیکی عمده خاک بوده، رشد و نمو گیاهان و تکوین فرآیندهای خاکسازی در گروتغییرات آن است. درتحقیق حاضر نخستین بار از برنامه ریزی ژنتیک به عنوان روشی نوین از روش های فراکاوشی که قادربه ارائه رابطه صریح بین متغیرهای وابسته و مستقل می باشد، در تخمین دمای خاک ایستگاه سینوپتیک تبریز در عمق های مختلف استفاده شده است. پارامترهای مهم هواشناسی از جمله دمای متوسط هوا، بارش، رطوبت نسبی و سرعت باد بهعنوان عوامل تاثیرگذار بر دمای اعماق مختلف خاک در طول دوره آماری 18 ساله انتخاب گردید. سپس به منظور بررسی دقت روش یاد شده، در مرحله اول ترکیب های مختلفی از مقادیر دمای خاک و در مرحله بعد به همین ترتیب ترکیب های متفاوت با تاخیر یک روزه از پارامترهای مختلف هواشناسی به عنوان ورودی های مدل و دمای خاک به عنوان خروجی هر مدل انتخاب گردید ، بررسی ها نشان داد که مدل فوق قادر به تخمین قابل قبول دمای اعماق مختلف خاک می باشد. همچنین راه حل های صریحی که نشانگر ارتباط بین متغیر های ورودی و خروجی میباشد، بر مبنای برنامه ریزی ژنتیک ارائه گردیدند که این امر بر ارجحیت برنامه ریزی ژنتیک بر مدلهای دیگر می افزاید

برنامه ریزی ژنتیک، تبریز، دمای خاک، روش فراکاوشی