اکبر علیوردی نیا - دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران
محمدرضا حسنی - دانشجوی دکترای جامعه شناسی دانشگاه مازندران

نظریه شرمساری بازگرداننده زمانی مطرح شد که پارادایم بازدارندگی و برچسب‌زنی نتوانستند وعده‌هایخود را به تمامی تحقق ببخشند. نظریه شرمساری بازگرداننده تلاش دارد الگوها و راهکارهای نوینی برای پیشگیری و مقابله با جرم ارائه دهد. تاکید بر سازوکارهای کنترل اجتماعی غیررسمی، اخلاقی کردن و رشد و پرورش وجدان و آگاهی اجتماعی از جمله اصول و ارکان این نظریه به شمار می‌آیند. عدالت ترمیمی به مثابهمهمترین دلالت سیاستی این نظریه، امروزه در بیشتر جوامع و عموم نهادها و در سطوح و لایه‌های مختلف بکارمی‌رود. خانواده، مدرسه، دادگاه، پلیس، محله و غیره از جمله این نهادها به شمار می‌روند. این مقاله ضمن تشریح نظریه شرمساری بازگرداننده، کاربردهای عملی و دلالت‌های سیاستی آن را در محیط خانه و مدرسه به بحث می‌گذارد و تلاش می‌کند ارزش و اهمیت آن را در این‌گونه فضاها در مقابله و پیشگیری از بزهکاری کودکان و نوجوانان نشان دهد

شرمساری بازگرداننده، برچسب‌زنی، بازدارندگی، عدالت ترمیمی، بزهکاری