رضا حق پرست - معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کرمانشاه
سالواتوره چکارلی - مرکز بین المللی تحقیقات در مناطق خشک ( ایکاردا)
سیدسعید پورداد - معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کرمانشاه
مریم رحمانیان - سازمان مردم نهاد سنستا

تنوع زیستی می تواند اثرات منفی تغییرات اقلیمی را کاهش دهد. بنا براین حفاظت و مدیریت پایدار تنوع زیستی در حل مشکلات ناشی ازتغییرات اقلیمی نقش مهمی دارد.یکی از دلایل کاهش قابل توجه عملکرد دانه و ناپایداری عملکردغلات دیم در ایران در اثر تغییرات اقلیمی،کمبود تنوع ژنتیکی ارقام زراعی در مزارع می باشد. دلیل دیگر غیر یکنواختی ریز اقلیمها در نواحی دیم خیز ایران می باشد که در این شرایطبه تنوع ژنتیکی بیشتری نیازمندیم تا از اثر متقابل ژنوتیپ در محیط با کارآمدی بیشتر استفاده شود.در حال حاضر برنامه های متداولبهنژادی نتوانسته است که تنوع ژنتیکی مورد نیاز را در مناطق دیمخیز ایران ایجاد کند و با ادامه همین الگودرآینده نیز نخواهدتوانست.روشی موثر،کوتاه و مقرون به صرفه برای حل این مشکل، برنامه بهنژادی تکاملی است که از الگوی پدیده تکامل در طبیعت برایافزایش تنوع زیستی در مزارع غلات دیم تبعیت میکند.دستاورد نهایی این برنامه یک جمعیت تکامل یافته شامل مخلوطی ژنوتیپ هایسازگاراست که می تواند هر گونه شرایط غیر قابل پیشبینی محیطی را بهتر از واریته های زراعی خالص تحمل نماید.این مقاله در مورد اهمیت این برنامه درشرایط فعلی اقلیمی ایران و همچنین ارائه نتایج برنامه بهنژادی تکاملی که از سال 87-1388 در ایران آغاز شده است، می باشد.

تغییرات اقلیمی ، به نژادی تکاملی ، غلات ، دیم