مهدی علیزاد - کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
سیدعلی طباطبایی - استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد
عبدالرضا جعفری - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
محمدرضا ابولی پور - کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه شهرکرد

کمبود آب و تنش خشکی ناشی از آن از عوامل مهم و محدود کننده رشد و میزان محصول گیاهان زراعی به شمار می‌رود. گیاهی چون آفتابگردان که سازگار مناطق معتدل است در مناطق نیمه خشک با آبیاری و گاهی تنها از طریق بارندگی به عمل می‌آید. لذا ضرورت مطالعه و تحقیق جهت شناسایی و انتخاب ارقام متحمل به خشکی آفتابگردان و امکان کاشت و توسعه چنین ارقامی را در مناطق خشک و کم آب کشور چون منطقه یزد فراهم نمود. این پژوهش به منظور بررسی اثرات تنش خشکی بر صفات کیفی دانه ارقام آفتابگردان روغنی درسال 1389 در شرایط مزرعه در منطقه خاتم واقع در 240 کیلومتری یزد به صورت کرت‌های خرد شده (اسپلت پلات) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی در دو سطح آبیاری نرمال (بدون تنش ) و تیمار تنش و فاکتور فرعی در چهار سطح شامل ارقام تجاری آفتابگردان (رکورد، هایسون 25، سیرنا و آیرفلور ) در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل و مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد که صفات کیفی دانه (درصد روغن، نسبت پوست به دانه، درصد دانه های پوک و نارس) به طور معنی‌داری تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفتند. همچنین ارقام رکورد و آیرفلور کمتر تحت تأثیر تنش کم آبی قرار می‌گیرند و برای کاشت در شرایط کم آب ایران پیشنهاد می‌شوند

تنش خشکی، آبیاری نرمال، ارقام آفتابگردان، روغن