مهدی موسوی - دانشیار دانشکده معدن دانشگاه تهران
سیدوحیدالدین فتاح پور - دانشجوی کارشناسی ارشد مکانیک سنگ، دانشگاه تهران
علی قهرمانی - کارشناس ارشد شرکت تابلیه

در این مطالعه مراحل حفر و نگهداری مغار نیروگاه سد سیاه بیشه به همراه حفریات عمده مجاور آن در نرم افزار FLAC3D مدل شده است . توده سنگ اطراف مغار نیروگاه شامل لایه های وازی و متناوب از سنگ های رسوبی است . قسمت های انتهایی مغار در محدوده توده سنگ های آذرین قرار دارد . چندین زون برشی فضای مغار را قطع می کند . توده سنگ های رسوبی و زون های برشی به علت لایه بندی متراکم با استف اده از مدل ایزوتروپ عرضی و توده سنگ آذرین بـا مـدل الاسـتیک ایزوتروپ مدل گردید . برای تحلیل پایداری، فاکتور ایمنی برای المانهای اطراف فضاهای حفر شده محاسبه شد . وجود فضای ناپایدار در دیواره بالادست مقطع اول و دیواره بالادست و سقف مقطع دوم و همین طور گسترش محدود ه ناپایدار با فاکتور ایمنی زیـر یـک در مقطـع سـوم، از دیـواره پایین دست مغار نیروگاه تا مغار ترانسفورمر، از جمله موارد مهـم بـرای لحـاظ شـدن در برنامـه پایداری مغار در طولانی مدت است کهبایستی مورد توجه قرار گیرد .

ایزوتروپ عرضی، مدلسازی عددی سه بعدی، مغار نیروگاه تلمبه ای