عبدالحکیم جاوید - کارشناس ارشد مکانیک سنگ
سعید کریمی نسب - استادیار دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
رضا رحمان نژاد
محمدابراهیم یخکشی

انجام آزمایشهای برجا به علت هزینه بالای آن و نیز نقش مهم نتایج حاصل از آنها در طراحی هر سازه ای، ایجاب می کند که این آزمایشها به خوبی طراحی، اجرا و تفسیر گردند . روشهای عددی به علت قابلیت بالائی که درتحلیلهای مهندسی و شبیه سازی دارند می توانند در هدایت و کنترل و بهره گیری بهتر از نتایج آزمایشهای برجا کمک زیادی به طراحان کنند . در این مقاله با بهره گیری از آزمایش های برش برجا بر روی تعدادی از بلوکهای مشابه، واقع در گالری تکیه گاه راست سد نرماب به شبیه سازی روند آزمایشها به کمک نرم افزار FLAC پرداخته شده است . اصول بکار گرفته شده در فرآیند اطلاعات حاصل از این آزمایش ها که در این مقاله آورده شده است، مبتنی بر روش پیشنهادی انجمن بین المللی مکانیک سنگ ISRM می باشد . با استفاده از معیار کولمب، مقادیر پارامترهای مقاومت برشی تعیین شدند . این آزمایش ها نشان دادند که آماده سازی بلوک ها به همراه روش انجام آزمایش تأثیر زیادی بر تعبیر و تفسیر نتایج دارند . بنابراین انتخاب مقادیر مقاومت برشی برجا، مبتنی بر یک قضاوت مهندسی است . به منظور ارزیابی نرم افزاری پارامتر های مقاومت برشی، تحلیل برگشتی صورت پذیرفت . از اینرو با استفاده از روش تجربی به روز شده اندیس مقاومت زمین شناسی (GSI) و مدل عددی FLAC به ارزیابی پارامتر های مقاومت برشی برجا پرداخته شد . در این ارزیابی مشخص گردید که مقادیر پیش بینی شده از روش عددی با مقادیر اندازه گیری شده از آزمایشات برشی برجا تطابق خوبی دارند .

تنش برشی برجا، سد نرماب، توده سنگ، FLAC ، GSI