مریم گلباز - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد گروه اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تبریز
محمد قهرمان زاده - استادیار گروه اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تبریز
باب اله حیاتی - دانشیار گروه اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تبریز
قادر دشتی - دانشیار گروه اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تبریز

تغییر در وضعیت اقلیم و پارامتر های اقلیمی به طرق مختلف و به طور مستقیم و غیر مستقیم فعالیت های بخش کشاورزی را متاثر میسازد. به گونه ای که بخش عمده ای از ریسک و کاهش عملکرد سالانه محصولات زراعی کشاورزی در اغلب نقاط کشور به تغییر دروضعیت پارامتر های آب و هوایی نسبت داده می شود. لذا بررسی اثرگذاری تغییر اقلیم بر عملکرد و ریسک تولید محصولات کشاورزی میتواند اطلاعات مفیدی را در اختیار سیاستگذاران و برنامه ریزان قرار دهد. گندم به عنوان محصول استراتژیک در کشور سالانه بخش بزرگی از قوت اصلی جمعیت را شامل می شود که اثر گذاری های سوء تغییر اقلیم باعث کاهش تولید و عملکرد آنها شده است. در این راستا هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات تغییر اقلیم بر عملکرد و ریسک عملکرد محصولات گندم دیم دراستان قزوین می باشد. بدینمنظور از مدل عمومی جاست و پاپ و از داده های سری زمانی 22 ساله اقلیمی و اقتصادی بهره گرفته شد. نتایج بررسی آزمون ایستایی دیکی فولر متغیر ها نشان داد که متغیر ها با یکبار تفاضل گیری در سطح پایا شدند. جهت برآورد توابع عملکرد و ریسک عملکرد گندم دیم به ترتیب از شکل کاب داگلاس و ترانسندنتال بهره گرفته شد. نتایج برآورد این توابع حکایت از آن دارد که میزان مصرف کود اوره،بذر، کود فسفات، بارش تجمعی فصول پاییز و بهار و متوسط سرعت باد در دوره رشد اثر معنی داری بر عملکرد گندم دیم استان دارندکه از این بین متوسط حداکثر دمای دوره رشد و متوسط سرعت باد در دوره رشد به عنوان نهاده ریسک افزا شناخته شده اند. بر اساس نتایج حاصله می توان عنوان نمود با برنامه ریزی های دقیق و پیش بینی شده و همچنین مدیریت ریسک می توان گامی موثر در جهت کاهش اثرات سوء عوامل تصادفی و قابل کنترل در عملکرد و تولید گندم دیم برداشت

تغییرات اقلیم، ریسک تولید، مدل جاست و پاپ، تابع عملکرد و ریسک، گندم دیم