میلاد شاه نوشی - دانشجوی کارشناسی ارشد ، خاکشناسی/ دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)
احمد جلالیان - استاد، خاکشناسی/ دانشگاه صنعتی اصفهان
مهران هودجی - دانشیار، خاکشناسی/ دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)

مقدمه: رسوبات ظرفیت بالایی در پیوند با فلزات سنگین آب‌های آلوده دارند. به دلیل تغییر شرایط محیط‌های آبی، این گونه رسوبات همواره به دنبال یک منبع بالقوه آلودگی منابع آب محسوب می‌شوند. تالاب گاو خونی در جنوب شرقی استان اصفهان به عنوان یک محیط آبی که از جنبه اکوسیستم دارای اهمیت بالایی می‌باشد، همواره در معرض ورود آلودگی فلزات سنگین قرار داشته است. هدف از این تحقیق، پایش الودگی برخی از فلزات سنگین در رسوبات سطحی کف تالاب گاوخونی از آلودگی فلزات سنگین محیط آبی فوقانی بود. روش بررسی: نمونه‌های رسوب در سال 91 از 6 بخش (ورزنه، شاخ کنار، ابتدای کوه سیاه، آبراهه‌های نمکی، وسط تالاب، معدن نمک) و نیز در سال 85 از 6 بحش (رسوب سطحی – ابتدای کوه سیاه، رسوب عمق 5cm ابتدای، رسوب عمق 10cm ابتدای کوه سیاه، رسوب سطحی – انتهای کوه سیاه، رسوب عمیق 5cm انتهای کوه سیاه و رسوب عمیق 10 cm انتهای کوه سیاه) تالاب گاوخونی جمع‌آوری شدند. یافته‌ها: نتایج به دست آمده در سال 91 نشان داد که بیشترین غلظت در منطقه (معدن نمک وابتدای کوه سیاه) تالاب مشاهده شد، غلظت فلزات سنگین در رسوب تالاب به ترتیب برای آهن 16350، نیکل 155 و روی 55/9 میلی‌گرم بر میلی‌‌لیتر در منطقه (معدن نمک و ابتدای کوه سیاه) تالاب به دست آمد. در این بررسی ترتیب غلظت فلزات مورد بررسی در نمونه‌های رسوب در هر 6 منطقه به صورت زیر fe>Ni>Zn به دست آمد. نتایج به دست آمده در سال 85 نشان داد که بیشترین غلظت فلزات سنگین در منطقه (رسوب عمق 10cm انتهای کوه سیاه) تالاب گاو خونی مشاهده شدو غلظت فلزات سنگین در رطوب تالاب به ترتیب برای آهن 12950 ، روی 300 و نیکل 104/5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر در منطقه (رسوب عمق 10cm انتهای کوه سیاه) تالاب به دست آمد. در این بررسی ترتیب غلظت فلزات مورد بررسی در نمونه‌های رسوب در هر 6 منطقه به صورت زیر Fe>Zn>Ni به دست آمد. نتیجه‌گیری: مقایسه میزان تجمع فلزات سنگین در نمونه رسوبات از سال 85 تا 91 افزایش یافته در نقاط مورد بررسی که بیان‌گر این است که بیشترین آلودگی در تالاب وجود دارد و این ناحیه متأثیر از فعالیت‌های متنوع انسانی است.

آلودگی ، فلزات سنگین، رسوب، تالاب گاوخونی