میلاد هاشمی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز
عبدعلی ناصری - عضو هیئت علمی گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز
افشین تکدستان - عضو هیئت علمی گروه بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

آبشویی مواد مغذی از جمله نیترات (NO(3) یکی از مهمترین مشکلات سیستم های زهکشی است. از آنجا که این ترکیب به حد کافی در خاک وجود ندارد، کشاورزان جهت تأمین نیاز گیاهان مجبور به استفاده از کودهای ازته می باشند . نیترات خیلی سریع از خاک شسته شده و به آب های زیر زمینی و در صورت وجود زهکش به آب های سطحی می پیوندد . با ورود ترکیبات نیتروژن به محیط زیست از جمله رودخانه ها ممکن است مشکلاتی از قبیل انباشته شدن نی ترات در بافت آبزیان خصوصا ماهی ها و اختلال در تکثیر و تولید مثل آنها، به خطر افتادن سلامت انسان و بروز بیماری ها، خوراک وری آب های منطقه و رشد جلبک ها رخ بدهد. معمولاً از روش های مختلف فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی جهت حذف نیترات از پساب های مختلف شهری، صنعتی و کشاورزی و حتی منابع آب استفاده می شود که هزینه بالایی داشته و نیاز به پیش تصفیه بالای زهاب دارند، به همین دلیل محققین همواره در جستجوی جایگزین مناسبی برای این ماده بوده اند. باگاس نیشکر از ضایعاتصنایع قند بوده که شامل مقادیر متنابهی سلولز، پنتوزان و لیگنین می باشد. در این تحقیق به بررسی کارایی نوع جاذب باگاسنیشکر اصلاح شده حرارتی و شیمیایی و حالت خام در حذف نیترات از زهاب کشاورزی پرداخته شده است . همچنین اثرپارامترهایی مانند غلظت جاذب، اندازه قطر ذرات جاذب و میزان غلظت نیترات موجود در محلول نیز مورد بررسی قرار گرفت و حالت های بهینه منظور گردید. آزمایشات به روش تاگوچی و با کمک نرم افزار Minitab انجام شد. که بیشترین میزان بهینه جذب با بازده جذب 49/8% مربوط به حالتی که جذب در اندازه قطر ذره جاذب 210μm غلظت جاذب (20grxL(-1، غلظت نیترات (60mgrxL(-1 انجام گرفت از بین چهار حالت باگاس خام، اصلاح شده حرارتی، اصلاح شده با اسید (اسید کلریدریک 1 نرمال) و اصلاح شده با باز (سود 1 نرمال)، بهترین جذب به ترتی ب در حالت اسیدی، حالت خنثی ، بازی و کمترین جذب در حالت حرارتی انجام شد.

نیترات، باگاس نیشکر، روش تاگوچی