محمد عظیمی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی دانشگاه تبریز
یوسف ادیب - دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز
اسکندر فتحی آذر - استاد دانشگاه تبریز
منیژه عظیمی - دانشجوی کارشناسی مهندسی کامپیوتر شهید رجایی تهران

هوش معنوی، نهایی ترین هوش انسان معرفی شده که با خود آگاهی، روابطمان را با مافوق برقرار ساخته و به واسطه آن به سوال سازی در رابطه با مسائل بنیادی در زندگی می پردازیم در این راستا وجود خلاقیت نیز حل مسائل رضایتمندی شخصی و تایید اجتماعی را به ارمغان آورد. بنابراین ارتباط خلاقیت با یک مرکز معنوی درمغز به نام هوش معنوی در رشد و توسعه یکدیگر و نیز در کسب مهارتهای مهمی چون توسعه و حفظ ارتباط با منشا غایی، جستجوی معنی زندگی درک معنویات و ارزشها یافتن یک مسیر اخلاقی در زندگی بسیار حائز اهمیت باشد. هدف تعیین رابطه خلاقیت با درک ارتباط با سرچشمه هستی و زندگی معنوی یا اتکا به هسته درونی است روش تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی – همبستگی است . جامعه آماری مورد بررسی در این تحقیق، شامل دانشجویان شهر اردبیل می باشد. که از این تعداد 350 نفر به عنوان نمونه با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار پژوهش عبارتند از : 1- هوش معنوی عبدالله زاده: این پرسشنامه شامل 29 سوال است. و هر سوال 5 درجه در مقیاس لیکرتی دارد. در چرخش به روش واریماکس برای کاهش متغیرها 2 عامل اصلی بدست آمد. که عامل اول با 12 سوال درک و ارتباط با سرچشمه اصلی و عامل دوم با 17 سوال زندگی معنوی یا اتکاء به هسته درونی را می سنجد.پایایی این آزمون به روش آلفا برابر 87/0 بود و بررسی روایی علاوه بر محتوایی صوری که سوالها بانظر متخصص ها (همکاران) تایید شد. از تحلیل عاملی نیز استفاده شد. و همبستگی کلیه سوالها بالای 30/0 بود. 2 – آزمون خلاقیت ، عابدی با 75 سوال و هر سوال دارای 3 گزینه می باشد. که4 فاکتور سیالی، بسط، ابتکار و انعطاف پذیری را اندازه گیری می نماید. روایی آزمون 46/0 و ضرایب پایای از طریق بازآزمایی 85/0 بدست آمده است. نتایج نشان داده اند که بین خلاقیت با درک ارتباط یا سرچشمه هستی رابطه مثبت 24/0 و بین خلاقیت با زندگی معنوی با اتکا به هسته ی درونی رابطه معنادار 312/0+ وجود دارد. همچنین تفاوت معنی داری بین دختران و پسران دانشجو در خلاقیت و 2مولفه هوش معنوی وجود ندارد. تفکر در مورد سوالات وجودی مانند وجود زندگی پس از مرگ، جستجوی معنا در زندگی از جمله خصوصیات زندگی دانشجویان باهوش معنوی بالاست از سویی دیگر کنجکاوی و طرح سوال و بازی با ایده ها و افکار از ویژگی های افراد خلاق است. که به سهولت میتوان ظهور این ویژگیها رادر افراد با هوش معنوی بالا دید. خلاقیت وابسته به هوش فرض شده است، این خود دلیلی علمی برای وجود رابطه بین هوش معنوی و خلاقیت است.

خلاقیت ، درک ارتباط با سرچشمه هستی ، زندگی معنوی با اتکا به هسته درونی، هوش معنوی