پوریا ملکیان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع-مدیریت سیستم و بهره وری،دانشگاه پیام نور، تهران
رکسانا فکری - استادیار رشته مهندسی صنایع، بخش فنی و مهندسی دانشگاه پیام نور، تهران

تجربیات حاصل از وقوع بحران در ایران و جهان نشان داده است که هرچند سازمانها، نهادها و مؤسسات امدادی دولتی و غیردولتی آمادگی کافی و لازم برای حضور و اقدام به موقع در صحنههای آسیب ناشی از بحرانها وسوانح را دارند اما به دلایل مختلف از جمله ناتوانی مدیریت در سطوح کشوری، منطقهای و سازمانی، فقدان برنامه مدون کارآمد و اثربخش میباشند، ناتوانی علمی و اجرایی سازمانهایی که داعیه رهبری در بحران را دارندو عدموجود مدیران آموزش دیده و آگاه به علم مدیریت بحران سبب شده است که بشر در مواجهه با بحرانها احساس ضعف و ناتوانی نماید. در این میان تمرکز بر رویکرد ویژه رویارویی با حوادث ناشی از شرایط بحرانی وکاستن آسیبپذیری نیروی انسانی و تجهیزات حیاتی حساس و مهم، اهمیتی بالقوه مییابد، به خصوص اگر این تمهیدات و ملاحظات با رویکرد پدافند غیرعامل همراه شوند. به دلیل اهمیت فوقالعاده پتروشیمی و هزینههنگفتی که صرف ایجاد آنها شده است و با توجه به اینکه در ساخت و راهاندازی پروژهها و طرحهای بزرگ با حجم سرمایهگذاری بالا نظیر مجتمعهای پتروشیمی به اصول و مبانی پدافند غیرعامل توجه اساسی به عمل نیامده، در این پژوهش سعی بر آن شده است تا مدلی طراحی و ارائه گردد تا با در نظر گرفتن جمیع مطالب فوق، بحران را با رویکرد پدافند غیرعامل در صنعت پتروشیمی مدیریت کرد. نتایج حاصل از این تحقیق مؤید آن است که میان مدیریت بحران با رویکرد پدافند غیرعامل و تغییرات (انعطافپذیری)، آموزش کارکنان، پاسخگویی، بهرهگیری از فناوری اطلاعات و آمادگی،که از ارکان مشترک مباحث مدیریت بحران و پدافند غیرعامل به شمار میروند، ارتباطی مستقیم برقرار است.

مدیریت بحران/پدافند غیر عامل/صنعت پتروشیمی/مدلسازی