فریده مالکی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات تهران
احمد خاکزاد - دکتری اقتصادی، دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی
محمدرضا جعفری - دکتری اقتصادی، استادیار گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

منطقه لردخیزان از لحاظ تقسیمات زمین شناسی ایران در زون ایران مرکزی، کمربند ماگمایی ارومیه دختر، جنوب شرق نوار دهج - ساردوئیه در استان کرمان (54 کیلومتری شرق و جنوب شرق شهرستان جیرفت) قرار گرفته است. با توجه به مطالعات سنگ‌شناسی، بخش عمده‌ای از محدوده‌ توسط سنگ‌های نفوذی پوشیده شده و تنها در چند رخنمون سنگ‌های ولکانیکی نیز دیده می‌شوند. قدیمی‌ترین واحد سنگی مربوط به سنگ‌های ولکانیکی ائوسن متعلق به کمپلکس رازک است. سپس سنگ‌های نفوذی الیگومیوسن با ترکیب کوارتزدیوریت، گرانودیوریت و گرانیت به صورت باتولیت در واحدهای قدیمی‌تر نفوذ کرده‌اند که باعث دگرسانی و کانه‌زایی در منطقه شده است. رخداد آلتراسیون در محدوده در یک روند شرقی - غربی در امتداد دره ده درک رخ داده است و تنوع آن از زون‌های دگرسانی پتاسیک، فیلیک، سیلیسی و پروپیلیتیک تغییر می‌کند که بیشترین گسترش دگرسانی مربوط به زون فیلیک است. کانه زایی در منطقه بیشتر از نوع مالاکیت، آزوریت، پیریت، کالکوپیریت، هماتیت و مگنتیت می‌باشد. با ترسیم نقشه پراکندگی آنومالی عناصر در منطقه مشخص شد که بیشترین تجمع غیرعادی مس در سه محل شرق، مرکز و غرب محدوده می‌باشد که با توجه به وسعت و شدت، بهترین کانه‌زایی در بخش شرقی محدوده در یک زون پتاسیک و حاشیه آن و به طور پراکنده در وسعت حدود 350 متر طول و عرض 100 الی 150 متر در واحد گرانودیوریت پورفیری رخ داده است. همچنین هیستوگرام‌های فراوانی عناصر در منطقه نشان می‌دهد که میانگین عیار مس و مولیبدن در محدوده به ترتیب حدود 0.2 درصد و 15.56 گرم در تن می‌باشد

لردخیزان ، دهج ، ساردوئیه ، دگرسانی ، پتانسیل اقتصادی مس