جابر قربانعلی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری ٬ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمدرضا طاطیان - استادیار ٬ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
رضا تمر تاش - استادیار ٬ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

تجزیه لاشبرگ در یک اکوسیستم به عنوان یک فرآیند مهم در بازگشت مجدد عناصر غذایی و تشکیل هوموس شناخته شده است. در بسیاری از مطالعات تجزیه لاشبرگ از نسبت C به N به عنوان یک شاخص استفاده شده است. به طور کلی در این ارتباط یعنی استفاده از شاخص C به N برای مطالعه تعیین روند تجزیه لاشبرگ تحقیق خاصی صورت نگرفته است. سرعت تجزیه و معدنی شدن مواد گیاهی بستگی به شرایط محیطی و ترکیب شیمیایی بقایای باقی مانده دارد. سرعت تجزیه بقایای گیاهان گوناگون به لحاظ وجود اختلاف در ترکیباتی همانند پروتئین، سلولز، لیگنین و همی سلولز نیز متفاوت است. تحقیقات انجام شده نشان می دهند که معمولا چرا باعث کاهش مقدار کربن و نیتروژن در خاک شده ولی سرعت تجزیه مواد گیاهی را افزایش میدهد. بررسی عناصر موجود در لاشبرگ گونه های مرتعی از لحاظ کیفیت علوفه و حفاظت خاک و مقایسه سرعت تجزیه پذیری گونه های گیاهی میتواند نقش مهمی در معرفی گونه های گیاهی مناسب جهت اصلاح مراتع داشته باشد. از آنجا که فعالیت های آنزیمی در طول دوره تجزیه پسماندهای گیاهی به ترکیب شیمیایی پسماند، شرایط خاک و اکوسیستم، تنوع آنزیمی و طول دوره آزمایش بستگی دارد، نتایج متفاوتی در مطالعات مختلف گزارش شده است. نتایج مطالعات گذشته نشان داده است افزودن پسماندهای گیاهی به خاک بسته به نوع پسماند و گونه گیاه تقریباً فعالیت همه آنزیمها را افزایش میدهد.تروپ و همکاران(2004) در نیویورک گزارش کردند که با کاهش نسبت C/N سرعت معدنی شدن نیتروژن و تشکیل هوموس افزایش مییابد. باتوجه به اهمیت مواد آلی بایستی تدابیری در امر اداره و بهره برداری از آن و در نتیجه حاصلخیزی و باروری خاک اتخاذ گردد که مستلزم بررسی دقیق عناصر، سرعت تجزیه مواد گیاهی، مقدار و کمیت عناصر هر گونه گیاهی در هر تیپ مرتعی است. هدف از تمامی مطالعات بر روی تجزیه لاشبرگ تعیین کاراکترهای مؤثر در تجزیه بوده و در این راستا مدل های بسیاری نیز طراحی شده است.

تجزیه لاشبرگ، هوموس، تیپ مرتعی، اکوسیستم