عادل فرضی پور - دانشجوی کارشناسی علوم خاک دانشگاه زابل
مریم قربانی - مربی گروه علوم خاک دانشگاه زابل
وحید فراشی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیابان زدایی دانشگاه زابل

بسیاری از خاک های مناطق خشک و نیمه خشک مستعد فرسایش ناشی از آبیاری هستند. یکی از روش های مبارزه با فرسایش خاک استفاده از تثبیت کننده های خاک مانند پلیمرهای شیمیایی و کودهای آلی مانند ورمی کمپوست می باشد. تحقیق حاضر کاربرد دو نوع ماده مختلف (پلی اکریل آمید نوع دانه سفید و ورمی کمپوست حاصل از کود گاوی) را در خاک لومی رسی، به منظور مقایسه رواناب، فرسایش و سرعت نفوذ نهایی در آزمایشگاه بررسی می کند. این مطالعه در سه شیب 2/5، 5 و 10 درصد صورت گرفت. نتایج نشان داد که خاک تیمار شده با پلی اکریل آمید در مقایسه با خاک تیمار شده با ورمی کمپوست، با افزایش غلظت پلی اکریل آمید در شیب های مختلف، رواناب و فرسایش خاک نسبت به ورمی کمپوست کاهش بیشتری می یابد. پلی اکریل آمیدها میزان نفوذ را 7 تا 30% در زمین های با شیب ملایم و بالاتر از 5% در زمین های با شیب تند افزایش داد. همچنین خاک های تیمار شده با پلی اکریل آمید، رطوبت خاک را 41/. تا 1/8% در شرایط خشکی و 5 تا 15% تحت شرایط معمولی نسبت به خاک تیمار شده با ورمی کمپوست افزایش داد. لذا پلی اکریل آمید در مقایسه با ورمی کمپوست خاک را در مقابل جریان های سطحی آب و در نتیجه از فرسایش بیشتر محافظت می کند. همچنین تهیه و فراهمی رطوبت توسط پلی اکریل آمید و فراهمی مواد غذایی غنی در ورمی کمپوست را برای محصولات کشاورزی تحت شرایط خشکی بهبود می بخشد. بنابراین می توان گفت پلی اکریل آمیدها به همراه ورمی کمپوست راه حل بسیار مناسبی برای جلوگیری از فرسایش در مناطق با بارندگی زیاد و شیب ملایم تا تند می باشد.

ورمی کمپوست،پلی اکریل آمید،اراضی شیبدار،شبیه ساز باران