افسانه بابارئیسی - دانش آموخته کارشناسی گیاهان دارویی، گروه گیاهان دارویی، دانشگاه علمی کاربردی جهاد کشاورزی،همدان، ایران
محسن رجبی - مدرس، کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، گروه گیاهان دارویی، دانشگاه جامع علمی کاربردی جهاد کشاورزی، همدان

شوری آب و خاک از مشکلات در حال افزایش جهان است که سطح وسیعی از کشور ما را در بر می‌گیرد . با توجه به روند افزایشی اراضی شور و کمبود اراضی مطلوب برای کشاورزی، شناسایی گیاهان دارویی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. مرحله جوانه‌زنی گیاهان یکی از مراحل مهم دوره رشدی آن‌هااست که اغلب تحت تأثیر تنش‌های محیطی بویژه شوری و خشکی قرار می‌گیرد. مارتیغال با نام علمی silybum marianum گیاهی است یکساله و از ارزش دارویی بسیار بالایی برخوردار است. و یکی از موثرترین گیاهان در درمان بیماری‌های کبدی و یا انواع هیپاتیت می‌باشد. به منظور بررسی جوانه‌زنی و رشد گیاهچه مارتیغال تحت تأثیر تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت که فاکتور اول شامل نمک‌های NaCI,ZnSo4 و فاکتور دوم شامل غلظت محلول‌های نمکی (0، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار) بود نتایج نشان داد که با افزایش تنش شوری طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه و همین‌طور درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی کاهش یافت. اثر نمک‌ها روی طول ریشه‌چه تفاوت معنی‌‌داری نشان داد. اثر نممک‌ها و اثر متقابل نمک × غلظت نیز تفاوت معنی‌داری در طول ساقه چه نشان دادند. اختلاف معنی‌داری در بین تیمار غلظت و نوع نمک و اثر متقابل آن‌ها از لحاظ وزن خشک ریشه‌چه مشاهده نشد. با افزایش غلظت نمک ZnSo4 این متغیر روند نزولی نشان داد در حالی نمک NaCi تغییرات ثابتی بروز داد.

تنش شوری، جوانه‌زنی، گیاهچه، مارتیغال