محمد صادقی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، مدرس دانشگاه پیام نور رودان
ربابه رنجکش - کارشناس ارشد جغرافیا، آموزش و پرورش شهرستان رودان

شهرها چه در اثر فرسودگی تدریجی ناشی از آب و هوا و چه در اثر حوادث طبیعی مثل زلزله و یا حرکات زمین، سیل یا تخریب ناشی از موجودات زنده به ویژه تخریب های ناشی از کارهای انسان همیشه نیاز به بهسازی و نوسازی داشته اند به طوری که شهرها و محلاتی که در طول زمان فرصت نوسازی و بهسازی نیافته اند از صفحه روزگار محو و نابود شده اند. بافت فرسوده شهر اهواز امروزه با مشکلات متعدد کالبدی، اجتماعی و اقتصادی رو به رو است و شدیداً نیازمند احیاء است. با توجه به این مهم در این مقاله با توجه به اهمیت ملاحظات اجتماعی و اقتصادی در احیای بافت های فرسوده این عوامل مورد کنکاش و با استفاده از مدل راهبردی SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی – تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای و پیمایش میدانی با استفاده از ابزارهای پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده هدفمند می باشد. پس از استخراج نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید با استفاده از نظرسنجی از خبرگان آگاه به موضوع و محدوده مورد مطالعه هر کدام از عوامل مدل SWOT وزن بندی و تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق بیانگر وجود پتانسیل بالای اقتصادی به دلیل مرکزیت تجاری و موقعیت برتر اقتصادی آن در شهر می باشد همچنین به دلیل وجود جمعیت بومیان و ساکنان قدیمی در محله محله از ظرفیت و پتانسیل اجتماعی بالای برای مشارکت و توسعه فعالیت های بهسازی و نوسازی محله می باشند. با توجه به مبانی نظری و نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل ها، مهمترین استراتژی ها و راهکارهای ارائه شده برای احیاء و توسعه محله عبارتند از بهره گیری از ظرفیت و پتانسیل های اقتصادی محله، الویت به ساکنان بومی برای بهسازی و نوسازی و مشارکت فعال ساکنین، رویکرد گردشگری برای توسعه بافت به دلیل پتانسیل بالای آن و همجواری با رود کارون، تقویت نقش اقتصادی محله و جدانمودن بخش مسکونی از تجاری و جلوگیری از اختلاط زیاد این دو کاربری.

بافت فرسوده، ملاحظات اجتماعی و اقتصادی، احیاء، اهواز، SWOT