الهام کاویانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات زنجان
رضا شکوری - استادیار، دانشگاه یزد، واحد یزد، گروه معماری، یزد، ایران
هومن ثبوتی - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، گروه معماری، زنجان، ایران

شمال شرق ایران به دلیل واقع شدن در مسیر کمربند زلزله آلپاین که از طریق هند و چین و مجمع الجزایر فیلیپین به کمربند پاسیفیک متصل می شود، منطقه ای زلزله خیز محسوب می گردد. به طوری که بررسی سوابق زلزله در شهر مشهد و پیرامون آن نیز موید زلزله خیزی منطقه است. نزدیکترین گسل هایی که شهر مشهد و پیرمون آن را تحت تاثیر قرار می دهند عبارتند از: گسل مشهد و گسل طرقبه – سنگ بست. بنای تاریخی رباط طرق مشهد بنایی آجری و خشتی است که در نزدیکی گسل طرقبه – سنگ بست قرار دارد. با توجه به اقدامات آسیب شناسی این بنا و مرمتهایی که در قسمت هایی از این بنا انجام شده است و نیز اهمیت قسمت هایی از بنا که به تازگی کشف شده است، به نظر می رسد آسیب شناسی این بنا در جهت زلزله خیزی منطقه کافی نبوده است و مرمتهای صورت گرفته تنها در راستای بازسازی با رویکرد زیباسازی بنا انجام شده است. در این مقاله کوشش شده است با بازشناسی کامل اجزای مختلف، به بررسی آثار مخاطره آمیز زلزله در آینده و موجبات آسیب رسانی آن به بنا، پرداخته شود.

رباط طرق، آسیب شناسی، مرمت، بازسازی، بنای تاریخی