شهرام کرمی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، گروه مکانیک سیستم های انرژی، مشهد، ایران
سیدرضا صالح - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، گروه مکانیک سیستم های انرژی، مشهد، ایران

مطالعه ی حاضر یک مورد پژوهشی - توصیفی است که بر پایه روش تحقیقی کیفی در پالایشگاه نفت و گاز پارس جنوبی انجام شده است. سه دلیل عمده در بروز خطا و ایجاد حادثه دخالت دارد. الف) خطای انسانی ب) خطای سیستم ج) وقایع محیط زیست براساس فعالیت های گسترده ی پالایشگاه ها، هر فعالیت خطرات و ریسک هایی را در پی دارد. در این مقاله شروع به پایش و جمع آوری انواع سیستم هوشمند پایش منابع انرژی در پالایشگاه ها همراه با نوع حوادث، علل و عواقب آن پرداخته می شود. طبق اولویت بندی انجام شده بعد از تقسیم بندی پالایشگاه به دو گروه واحدهای ساخت و ساز - واحدهای راه اندازی و پیش راه اندازی، حوادث مربوط به ایمنی هر قسمت دسته بندی شده است. سپس با استفاده از مدل FMEA 1 (تجزیه و تحلیل عوامل شکست و آثار آن)، کاربرگ را طراحی و حوادث خطرناک به13 دسته ی اصلی تقسیم بندی می شود. در قدم اولیه علل بروز حوادث بررسی و طبق جداول شدت پیامد حادثه، احتمال وقوع حادثه و شناسایی آن شروع به وزن دهی می نماید، همراه با ارزیابی ریسک هرحادثه RPN (عدد اولویت ریسک) آن محاسبه می شود و حوادثی که عدد اولویت ریسک آنها بیشتر از 200 باشد خطرناک محسوب می شود از بالاترین عدد تا پایین ترین عدد طبق نمودار RPN محاسبه شده رتبه بندی می شود. در پایان برای جلوگیری از بروز هر حادثه، کاهش آثار و عواقب آن اقداماتی پیشنهاد شده است.

ایمنی و محیط زیست، خطرات بالقوه، ریسک، FMEA ، سیستم هوشمند پایش پالایشگاه