سمیه فاضلی - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست (آب و فاضلاب)
محمدمهدی امین - استادیار مرکز تحقیقات محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
پرستو ستاره - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست - دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
امیرحسام حسنی - دانشیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

به دلیل عدم گستردگی منابع آب آشامیدنی، تصفیه فاضلاب و بازیابی آن امری ضروری است. توسعه فرایندهای جداسازی غشایی از اوایل سال 1970 آغاز گردیده، و به عنوان جایگزین مناسبی برای زلال سازهای ثانویه متداول درسیستم تصفیه لجن فعال مورد توجه است. یکی ازروش های نوین و درحال پیشرفت بیوراکتورغشایی می باشد. فرایند MBR (Membrane Bioreactor) ترکیبی از یک سیستم رشد معلق لجن فعال و فرایند جداسازی غشایی می باشد. این سطح از فیلتراسیون موجب می شود پساب خروجی از واحد تصفیه، از کیفیت بسیار بالایی برخوردار باشد و نیازی به مراحل ته نشینی و عبور از فیلتر شنی نمی باشد. مرحله ته نشینی فرایند لجن فعال متداول به وسیله مرحله فیلتراسیون غشا جایگزین می شود، و به طور ویژه فضای مورد نیاز را کاهش می دهد و کیفیت پساب به دلیل حذفجامدات معلق و مواد کلوئیدی افزایش می یابد. فاضلاب ورودی به راکتور به وسیله پمپ ازحوضچه ته نشینی اولیه تصفیه خانه به درون راکتور تزریق و بعد از هوادهی و فیلتراسیون توسط پمپ دیگر به سمت خروجی هدایت می شد. ابعاد تانک هوادهی (طول، عرض، ارتفاع) : 65×23×130 سانتی مترمکعب و حجم موثر تانک هوادهی 140 لیتر بود. هوادهی توسط دیفیوزرهای تعبیه شده در قسمت تحتانی غشا صورت گرفت. هوادهی نقش تامین اکسیژن، اختلاط وجلوگیری از گرفتگی غشا را به عهده داشت. آزمایش های شیمیایی و میکروبی براساس کتاب روش های استاندارد برای آزمایشات آب و فاضلاب (2005) و در آزمایشگاه تصفیه خانه جنوب اصفهان انجام شد. DO در طول تحقیق در محدوده 2-4 mg/L نگهداری شد. یافته های این مطالعه راندمان بالای 99٪ را برای حذف BOD5 و TSS و 95٪ را برای COD نشان داد. همچنین میزان حذف کلیفرم کل و گوارشی بیش از 8log می باشد . بدین ترتیب توانایی بالای سیستم بیوراکتور غشایی در حذف بارآلودگی فاضلاب شهری مشخص می شود و این سیستم می تواند جایگزین مناسبی برای لجن فعال باشد.جلوگیری ازگرفتگی غشا را به عهده داشت. آزمایش های شیمیایی و میکروبی بر اساس کتاب روش های استانداردبرای آزمایشات آب و فاضلاب ) 3116 ( و در آزمایشگاه تصفیه خانه جنوب اصفهان انجام شد. DO درطول تحقیقدرمحدوده mg/L - 3 4 نگهداری شد .یافته های این مطالعه راندمان بالای % 77 را برای حذف BOD5 و TSS % و 76 را برای COD نشان داد.همچنین میزان حذف کلیفرم کل و گوارشی بیش از log 8 می باشد. بدین ترتیب توانایی بالای سیستمبیوراکتورغشایی درحذف بارآلودگی فاضلاب شهری مشخص می شود و این سیستم می تواند جایگزین مناسبی برایلجن فعال باشد.

بیوراکتور غشایی، غشای صفحه ای، فاضلاب شهری