محمود پیرقره باغی - کارشناسی ارشد
بهزاد تخم چی - استادیارشاهرود- دانشگاه شاهرود
محمدمهدی اسکندری - استادیارشاهرود- دانشگاه شاهرود
حسین بازیار - کارشناسی ارشد شاهرود- دانشگاه شاهرود

شیل ها بخش عظیمی از سازندهای حفاری را در میادین نفت و گاز شامل می شوند. هنگام حفاری این سازندها با سیالات حفاری پایه-آبی، جذب آب و هیدراته شدن سازند رخ می دهد. در نتیجه ناپایداری، تورم و ریزش دیواره چاه رخ می دهد. برای حل این مشکلات جهت حفاری سازندهای شیلی سیالات حفاری پایه-روغنی پیشنهاد شده است. سیالات پایه-روغنی بدلیل هزینه ساخت بالا، مشکلات ایمنی و از همه مهم تر مشکلات زیست محیطی که دارند استفاده از آنها با محدودیت مواجه شده است. روش های متعددی جایگزین سیالات پایه-روغنی پیشنهاد شده است که سیالات حفاری پایه-آبی بهینه سازی شده بیشتر مورد توجه بوده است. از سیالات پایه آبی بهینه سازی شده می توان به سیالات حفاری پایه-آبی گلایکولی اشاره کرد که در بیشتر میادین نفت و گاز جایگزین سیالات حفاری پایه-روغنی شده است. در این مقاله نقش موثر دما در عملکرد بهتر سیال گلایکولی در کاهش تورم شیل در مجاورت سیال حفاری پایه- آبی، مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا دمای ابری شدن گلایکول مصرفی اندازه گیری شد؛ سپس برای بررسی تأثیر دما در عملکرد سیال پایه -آبی گلایکولی، سیال آزمایشگاهی مطابق با فرمولاسیون ارائه شده تهیه شد. سیال تهیه شده توسط دستگاه تورم سنج خطی بر روی نمونه بنتونایتی مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصل از آزمایش به صورت نمودار درصد تورم-زمان ثبت شد. نتایج حاصل نشان می دهد سیال گلایکولی در دمای بالاتر از دمای ابری شدن کاهش تورم بالایی به همراه دارد.

تورم شیل، سیال حفاری پایه-آبی، سیال حفاری گلایکولی و نقطه ابری شدن